De Raad voor Cultuur heeft zich gebogen over de vraag hoe het museumbestel zich de komende jaren moet ontwikkelen. Donderdag adviseerde de raad minister Jet Bussemaker (Cultuur) onder meer om acht zogenaamde ‘kerninstellingen’ te benoemen.
Deze kerninstellingen moeten ieder een eigen verzamelgebied gaan beheren. Het gaat dan om gebieden als cultuurhistorie,
oude kunst & kunstnijverheid, moderne en hedendaagse kunst, archeologie en media. De door het Rijk benoemde kerninstellingen moeten vervolgens zorgen voor meer samenwerking tussen de verschillende musea door partnerschappen aan te gaan met andere instellingen. Het Rijksmuseum Amsterdam dat genoemd wordt als kerninstelling cultuurhistorie zou wat de raad betreft bijvoorbeeld een partnerschap aan kunnen gaan met het Zeeuws Museum. De musea moeten straks ook gezamenlijk een kennisagenda gaan opstellen waarin veel aandacht wordt besteed aan cultuureducatie.
De raad wil ook dat de grotere musea hun topstukken makkelijker en dus vaker moeten uitlenen aan kleinere musea in het land:
Het huidige beleid is vooral instellingenbeleid en geen bestelbeleid. Dit dient te veranderen. Uitgangspunt is een vergroting van het maatschappelijke bereik. Museaal erfgoed moet een zo groot mogelijk publiek bereiken dat recht heeft op toegang tot dit collectief gedeelde bezit. Om dit te realiseren, is een vitale en toekomstgerichte museumsector nodig, die het publiek genereus laat delen op basis van een evenzeer genereuze onderlinge samenwerking.
Nieuwe erfgoedwet
Verder wil de raad dat musea in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, uit de Kerncollectie Nederland (de optelsom van alle openbare collecties) een lijst samenstellen van objecten die van nationaal belang zijn en daarom behouden moeten worden voor de toekomst. In een nieuwe Erfgoedwet moeten deze topstukken beschermd worden.
De Raad voor Cultuur deed het onderzoek op verzoek van oud-staatssecretaris Halbe Zijlstra en bekeek hoe het museumbestel er in 2017 uit zou moeten zien. De komende jaren kunnen volgens de raad al gebruikt worden om de kernmusea aan te wijzen en om “museale ketens rond verzamelgebieden” te vormen.
- Het volledige advies van de Raad voor Cultuur:
Advies Raad voor Cultuur: kerncollectie musea
De acht verzamelgebieden en kerninstellingen:
- Cultuurhistorie
Rijksmuseum Amsterdam, als kerninstelling - Oude kunst & Kunstnijverheid
Museum Boijmans van Beuningen - Moderne & Hedendaagse kunst
Stedelijk Museum, Amsterdam - Archeologie
Rijksmuseum van Oudheden - Volkenkunde & volkscultuur
Volkenkundige combinatie, Leiden - Media
Beeld en Geluid - Natuurwetenschappen & techniek
Naturalis Leiden - Museale monumenten & sitemusea
Teylers Museum