De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) laat archeologisch onderzoek uitvoeren in de Hoornse Hop. Hier werd van 7 tot 12 oktober 1573 een van de grootste zeeslagen uit de Nederlandse maritieme geschiedenis uitgevochten: de Slag op de Zuiderzee. De hoop is dat men wrakken zal vinden van schepen die deelnamen aan deze belangrijke slag.
Hoewel Nederland van oudsher een maritieme natie is en daar veel sporen van te vinden zijn in onze wateren, is slechts een klein deel daarvan onderzocht. De RCE:
“Waarschijnlijk liggen er nog vele scheepswrakken, verdronken dorpen en andere archeologische vondsten te wachten om ontdekt te worden. Tegelijkertijd weten we dat archeologische vindplaatsen onderwater erg kwetsbaar zijn. Onder invloed van stroming bijvoorbeeld kunnen ze snel vergaan.”
De rijksdienst laat daarom verschillende delen van de Nederlandse wateren in kaart brengen om uit te vinden of er nog archeologische resten aanwezig zijn.
Een van die gebieden is de Hoornse Hop. De slag die hier tijdens de Tachtigjarige Oorlog geleverd werd. is ook wel bekend als de Slag van Bossu. De watergeuzen blokkeerden in deze tijd op de Zuiderzee de Spaanse militaire aanvoerroutes naar Groningen en Friesland. Om de watergeuzen te helpen en te voorkomen dat de eigen steden werden aangevallen, formeerden Hoorn, Enkhuizen, Edam en Monnickendam een vloot om de te verwachte aanval vanuit het katholieke Amsterdam af te slaan. Geheel tegen de verhouding in werd de Spaanse vloot verslagen. De slag vond op ‘de stoep’ van Hoorn plaats, in de Hoornse Hop. De zeeslag werd gewonnen door de watergeuzen en leidde een periode van bloei in voor de Westfrieze steden Hoorn en Enkhuizen.
Onderzoek
In opdracht van de RCE maakt het bedrijf Periplus Archeomare de komende weken in samenwerking met surveybedrijf DEEP een scan van de Waterbodem in de Hoornse Hop. Voor dit onderzoek wordt het meetvaartuig ‘Loeve’, een survey catamaran ingezet. Hiermee wordt een gebied van bijna tachtig vierkante meter in kaart gebracht met een zogenaamde side scan sonar. In totaal zal met het vaartuig meer dan 900 kilometer worden afgelegd.
Hierna worden er hoge resolutie detailopnamen gemaakt van aangetroffen wrakresten met een multibeam echosounder. De verwachting is dat hierbij minimaal tien scheepswrakken uit verschillende perioden worden gevonden en in kaart gebracht. Daarnaast zullen ook andere zaken aan het licht komen zoals verdronken dijkresten.
Lees ook: Slag op de Zuiderzee (1573)
Overzicht van boeken over de maritieme geschiedenis
