Septuagint – Oude Griekse bijbelvertaling

De Septuagint (of Septuaginta) is de naam van de oudste Griekse vertaling van de Hebreeuwse bijbel. Deze werd gemaakt tussen ongeveer 250 en 100 v.Chr. De vertaling wordt met Romeinse cijfers ook wel afgekort tot LXX. Voor de grotendeels Griekstalige vroegchristelijke kerk was de Septuagint van grote betekenis.

De naam Septuagint verwijst naar een legende die is beschreven in de zogeheten Brief van Aristeas, uit de tweede eeuw voor Christus. Volgens dit verhaal kregen 72 joodse geleerden, zes uit elk van de twaalf stammen van Israël, van de Egyptisch-Griekse koning Ptolemaeus II Philadelphus de opdracht om de Hebreeuwse bijbel te vertalen in het Koinè of Oudgrieks. Dit ten behoeve van de Grieks-sprekende joden in het rijk. Volgens Aristeas, een lijfwacht van de koning, zouden de mannen de vertaling in precies 72 dagen hebben voltooid.

Bijzonder aan de Septuagint is dat deze teruggaat op een verloren gegane Hebreeuwse tekst, die ouder is dan nog bestaande Hebreeuwse teksten. De vertaling is bewaard gebleven in circa 1550 handschriften, waaronder veel kleine fragmenten. Bekende voorbeelden hiervan zijn de Codex Alexandrinus, Codex Vaticanus en de Codex Sinaiticus.

Datering

Onderzoekers gaan ervan dat de Tora, de eerste vijf boeken van het Oude Testament, rond het midden van de derde eeuw voor Christus werd vertaald. De andere boeken zouden zijn vertaald in de tweede eeuw voor Christus. Deze vertaling wijkt qua stijl op verschillende punten aanzienlijk af van het eerste deel. De Septuagint, die dus geleidelijk tot stand kwam, bevat ook verschillende apocriefe teksten die geen onderdeel uitmaken van de Hebreeuwse canon.

Aanvankelijk had de Septuagint ook onder de joden in diaspora enig gezag, maar later distantieerde men zich van de vertaling. Dat had ook te maken met het feit dat de vertaling door christenen geregeld gebruikt werd om aan te tonen dat bepaalde oude profetieën door Christus waren vervuld. Veel joden beschouwden dit als misbruik van de Heilige Schrift.

De Septuagint stond aan de basis van veel andere vertalingen, waaronder Oudlatijnse, Koptische, Ethiopische, Armeense en Slavische.

Bronnen ▼