Veel Britse veteranen zijn verbaasd over het feit dat er nog geen monument is voor Bomber Command, de afdeling van de Royal Air Force (RAF) die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog onder meer bezighield met het bombarderen van de Duitse infrastructuur en munitiefabrieken. Dat monument moet er snel komen vinden ze. De Bomber Command Association is daarom op zoek naar donateurs.
De Bomber Command-stichting is op zoek naar steun. Voor het monument is ongeveer 5,5 miljoen euro nodig. Dit geld is niet alleen bedoeld voor de totstandkoming van het monument maar ook voor het onderhoud in de periode hierna.
Bomber Command
Winston Churchill zei tijdens de Tweede Wereldoorlog ooit:
“De strijders zijn onze redding, maar de bommenwerpers alleen zullen onze overwinning zijn.”
Churchill doelde hiermee op de inzet van Bomber Command, een belangrijke afdeling van de Royal Air Force (RAF). Vanaf de Britse aftocht bij de Slag om Duinkerke in 1940 tot de geallieerde landingen in 1944 was er voor de Britten slechts één manier waarop men de Duitsers echt kon raken: door middel van lange-afstands bombardementen.
Deze bombardementen werden uitgevoerd door de vrijwilligers van Bomber Command. Met minder dan vijfhonderd slecht uitgeruste bommenwerpers voerden leden van dit commando gedurende de oorlog gevaarlijke low-level-aanvallen uit. Dit om de Duitsers in het defensief te dwingen, schade aan te brengen aan de Duitse infrastructuur maar ook om het moraal van de Duitsers omlaag te krijgen.
Bomber Command bestond uit meer dan 125.000 vrijwilligers. Ook Nederlanders maakten er deel van uit. Het beroemdste Nederlandse beroemdste Bomber Command-lid is ongetwijfeld Erik Hazelhoff Roelfzema, beter bekend als “Soldaat Van Oranje”. Zij die er met Lancaster-bommenwerpers op uit gingen namen een groot risico. De vluchten waren levensgevaarlijk. In totaal kamen 55.573 leden van Bomber Command om het leven. Hun gemiddelde leeftijd was 22 jaar. Bij geen enkel ander Brits legeronderdeel kwam zo’n hoog percentage om het leven.
De Britse Heritage Foundation, de Telegraph Media Group en de Britse luchtmacht willen dat er eindelijk een nationaal monument komt voor deze gesneuvelde militairen. Hoewel er op verschillende plekken in zowel Nederland als Groot-Brittannië kleine monumenten zijn voor verschillende gesneuvelde leden van het commando, is zo’n overkoepelend monument er namelijk nog altijd niet.
Onder meer Bee Gees-zanger Robin Gibb, beschermheer van Bomber Command Association, maakt zich hard voor de zaak. Enkele maanden geleden stemde de ‘Westminster City Council’ in met de komst van een monument in Green Park, hartje Londen. Architect Liam O’Connor heeft inmiddels een ontwerp voor het monument gemaakt, maar er moet nog veel geld ingezameld worden. In totaal is ongeveer 5,5 miljoen euro nodig.
In het monument in Green Park zullen onder meer onderdelen van een originele Halifax-bommenwerper verwerkt worden. Deze bommenwerper werd in mei 1944 neergehaald boven België. Alle acht bemanningsleden kwamen om het leven.
Nederland en Bomber Command
Voor Nederland is Bomber Command ook van groot belang geweest. Niet alleen omdat Nederlanders deel uitmaakten van het commando, maar ook omdat leden van de RAF-afdeling de hongerlijdende bevolking aan het eind van de oorlog te hulp schoten.
Waar de vliegtuigen van Bomber Command vanwege hun dodelijke lading in Duitsland gevreesd werden, keek men in Nederland in 1945 met smart naar de bommenwerpers uit. Nederland leed honger en hulp was schaars. In februari arriveerden er enkele schepen met voedsel uit Zweden in Delfzijl. De honger was echter enorm en hoewel het Zweedse voedsel door velen dankbaar werd aanvaard, was er voor lang niet iedereen genoeg.
Eind april arriveerden de lang verwachte geallieerde luchtvloten. Waar de bommenwerpers van Bomber Command boven bezet gebied normaal normaal gesproken hun bommen lieten vallen, dropten ze nu voedsel. De operatie redde velen het leven en werd bekend onder de naam Operatie Manna, verwijzend naar een bijbelverhaal waarin God het volk Israël vanuit de hemel voedde. Bomber Command dropte in totaal meer dan zesduizend ton voedsel boven Nederland.
Polsbandjes
“Het wordt een van de grootste monumenten van de Tweede Wereldoorlog. Het is belangrijk dit monument op te richten. Dan is er een plek om hen die voor onze vrijheid de ultieme prijs betaalden te herinneren en eren. Her en der zijn al kleinere monumenten voor verschillende gesneuvelde leden van Bomber Command, maar er zijn er nog veel meer die nog helemaal nergens een monument hebben.”
Walbran, die zelf twaalf jaar lang dienst deed bij de RAF, heeft samen met Barrie Davies, een voormalige piloot van het British Army Air Corps, polsbandjes laten maken met daarop de tekst They Gave Everything. Wie meer dan 2 euro contant doneert ontvangt straks gratis zo’n polsbandje. Tijdens het concert van Bee Gees-zanger Robin Gibb van vrijdag 22 oktober staan de twee veteranen met een stand met polsbandjes in de Heineken Music Hall. Daarna komen de bandjes ook bij verschillende oorlogsmusea in Nederland te liggen.
