Tentoonstelling over geschiedenis van het postvervoer

Vijfentwintig jaar geleden kwam er een einde aan een tijdperk; op 16 mei 1997 maakte de posttrein in Nederland zijn laatste rit. Jarenlang speelde de trein een belangrijke rol in het postvervoer. Speciale posttreinen zorgden, vaak ’s nachts, voor het vervoer van de post. Het Spoorwegmuseum in Utrecht staat de komende maanden met een tentoonstelling stil bij de geschiedenis van het postvervoer.

De tentoonstelling ‘Expeditie Posttrein’ vertelt het verhaal van ruim anderhalve eeuw postvervoer per trein en toont bijzondere posttreinen, waaronder de Pec uit 1938, de Plan C uit 1952, de Motorpost uit 1966 en de Hpost uit 1978. Verder wordt het rijtuig de Arend getoond. Halverwege de negentiende eeuw had deze trein een postafdeling die door het museum is teruggebracht.

In verband met het negenhonderd jarig bestaan van de stad Utrecht wordt in de tentoonstelling speciale aandacht besteed aan het postvervoer in en rond Utrecht. Vanwege de centrale ligging was de stad van oudsher al een knooppunt voor het postvervoer. Tot drie keer toe werd er een nieuw spoorwegpostkantoor gebouwd en in de jaren zeventig kwam er een grote hal die tot expeditieknooppunt diende. Hiervan is tegenwoordig bijna niets meer terug te vinden, de tentoonstelling toont een aantal herinneringen aan die tijd.

Spinvis

Verder worden enkele notitieboekjes van de Nederlandse muzikant Spinvis getoond. Hij werkte enige tijd op de posttrein en liet zich in die periode inspireren door de gang van zaken tijdens deze nachtelijke ritten. Hij noteerde alle tekstuele ingevingen in een reeks notitieboekjes. Veel van deze teksten zijn terug te horen in zijn muziek. In een filmpje in de tentoonstelling vertelt Spinvis over zijn werk op de posttrein, de notitieboekjes gaf hij voor de tentoonstelling in bruikleen.

Andere hoogtepunten in de tentoonstelling zijn een pastel uit 1937 van Herman Heijenbrock met daarop het perron van Utrecht CS met nachtelijke postsorteerders, de oudste per spoor verzonden brief uit de collectie (verstuurd vlak voor de invoering van de postzegel in 1852) en enkele bijzondere treinmodellen, zoals een speciaal voor de tentoonstelling gebouwd diorama van een van de eerste Rijkspostrijtuigen uit ongeveer 1856.

De tentoonstelling loopt van 17 mei tot en met 27 november 2022.

Boek: Het Grote Spoor Boek