Geschiedenis van Arnhem

Karel van Gelre en zijn vergeefse onafhankelijkheidsstrijd, 1492-1538

Van oudsher vochten verschillende grafelijke en hertogelijke families om de macht in Gelre. In de tweede helft van de vijftiende eeuw lieten ook Bourgondische en Habsburgse vorsten hun oog op Gelre vallen. In 1492 probeerde Gelre de buitenlandse heersers buiten de deur te houden door zich onder het bestuur van de vierentwintigjarige Karel van Egmond te stellen.

Eusebiuskerk in 1884 - Detail van een schilderij van Elias van Bommel

Archeologie·Nieuws

Resten 88 Arnhemmers bijgezet in grafkelder Eusebiuskerk

Tijdens restauratiewerkzaamheden aan de Eusebius zijn recent funderingen en grafkelders in beeld gebracht. Hierbij stuitte men ook op graven. Het botmateriaal dat uit herkenbare graven kwam is per individu verzameld.

© Gelders Archief - Het gemeenteziekenhuis Arnhem 1920

Geneeskunde

Spaanse griep in Arnhem: scholen dicht, kroegen open

De cijfers waren niet mals. In oktober 1917 stierven er al 66 Arnhemmers aan de Spaanse Griep. In dezelfde maand een jaar later waren dat er 146 in de toen zo’n 70.000 inwoners tellende stad.

Leprozenbedelaar als duivel op een anonieme 16e-eeuwse gravure.

Geneeskunde

Leprozen in Arnhem moesten weg uit de maatschappij

Binnen zitten vanwege quarantaine? Dat is iets van alle tijden. In Arnhem waren daar eeuwenlang speciale gebouwen voor: een pesthuis en een leprozenhuis. De lijders aan die laatste ziekte mochten hun ellende buiten de stad uitzitten.

Detail van de filmposter van 'A Bridge Too Far'

Taalgeschiedenis·Tweede Wereldoorlog

Een brug te ver – Betekenis en herkomst

De uitdrukking 'een brug te ver' is afkomstig uit een speelfilm en heeft te maken met oorlogsactiviteiten tijdens Operatie Market Garden in september 1944.

Operatie Market Garden - Britse paratroopers in Oosterbeek (Publiek Domein - wiki)

Tweede Wereldoorlog

Operatie Market Garden: doelen, tijdlijn en gevolgen

De geallieerde militaire Operatie Market Garden, uitgevoerd in september 1944, geldt als een belangrijke gebeurtenis uit de geschiedenis van Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Wat was het doel van Market Garden? Hoe verliep Market Garden precies? Wat waren de zwakke plekken van het aanvalsplan? En welke gevolgen had deze militaire operatie voor het verloop van de Tweede Wereldoorlog?

De Eusebiuskerk in Arnhem, vrijwel in puin na de bevrijding. (Foto Gelders Archief)

Boekbesprekingen·Geschiedenisboeken·Tweede Wereldoorlog

Ooggetuigen in Arnhem 1944-1945

De Slag om Arnhem leidde tot de grootste evacuatie uit de Nederlandse geschiedenis. Ongeveer 95.000 inwoners moesten voor enkele maanden de stad verlaten. André Horlings schreef een mooi en belangrijk boek met herinneringen van ooggetuigen tijdens en na de Slag om Arnhem: Arnhem spookstad (Uitgeverij Sycorax, 2018). Van dit boek is nu een tweede druk verschenen.

Evacués in de Jansstraat, hoek Jansplein in Arnhem, op 29 september 1944. (Foto P.J. de Booijs, Gelders Archief)

Tweede Wereldoorlog

Arnhem Spookstad: kleine herinneringen aan een grote vlucht

In 1994, toen vijftigste verjaardag van de Slag om Arnhem werd herdacht, riep de Arnhemse Courant ooggetuigen op hun ervaringen te verwoorden in een brief, ‘alsof het net gebeurd was’. Dat leverde een stroom van reacties op, ook uit Apeldoorn en Deventer, waarmee de krant toen samenwerkte.

Boekfragmenten·Geschiedenisboeken·Populair·Tweede Wereldoorlog

Antony Beevor over de vooravond van de Slag om Arnhem (1944)

Volgende week wordt het nieuwste boek gepresenteerd van historicus Antony Beevor, De slag om Arnhem. Het boek geeft een compleet beeld van het strijdveld rondom Arnhem. Een van de grootste luchtlandingen uit de oorlog, een heroïsche strijd die negen dagen duurde, een catastrofale misrekening van de Britten en de laatste overwinning van Adolf Hitler. Gebruikmakend van nieuw archiefmateriaal schetst Beevor

Airborne at the Bridge (Airborne Museum)

Museumnieuws·Tweede Wereldoorlog

Panorama biedt zicht op Slag bij Arnhem

De dependance van het Airborne Museum, Airborne at the Bridge, vertelt over de hevige gevechten die in september 1944 bij de Rijnbrug in Arnhem plaatsvonden.

Parachutisten gedropt, september 1944. Bron: marketgarden1944.nl

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Gedetailleerd verslag van negen dagen strijd in en rond Arnhem

De Slag om Arnhem, bekend als Operatie Market Garden, was de laatste grote Duitse overwinning in de Tweede Wereldoorlog.

De verwoeste Eusebiuskerk, Arnhem, september 1944. Bron: www.pbdoetmee.nl/nostalgischnederland/

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Memoires dominee over Slag bij Arnhem en evacuatie

Na de luchtlanding op 17 september 1944 hield de Arnhemse dominee Adrianus Drost een oorlogsdagboek bij, waarin hij onder meer schreef over de evacuatie van de stad.

Digitalisatie·Kastelen·Nieuws

Archief van Kasteel Rosendael toegankelijk

Het kasteel is bekend vanwege zijn verleden, invloedrijke bewoners en tuin met de zogenaamde Bedriegertjes.

Dromen van Vrijheid, tentoonstelling Museum Bronbeek

Azië·Museumnieuws·Nederlands-Indië

Opgroeien in een Japans interneringskamp

Nederlands-Indië werd tussen 1942 en 1945 bezet door Japan. Veel (Indo-) Europese mannen werden krijgsgevangen gemaakt, hun vrouwen en kinderen opgesloten in kampen.

Museum Arnhem vanuit de lucht (Museum Arnhem)

Museumnieuws

Flinke uitbreiding voor Museum Arnhem

Het museum krijgt onder meer een grote ondergrondse tentoonstellingsruimte en een nieuwe entree. Ook moet het monumentale pand waarin het museum gevestigd is gerestaureerd worden.

Opinie·Tweede Wereldoorlog

Slag om Arnhem, een (on)bewuste geschiedvervalsing

Over een ‘slag om Arnhem’ in september 1944 is veel geschreven, vooral door niet-historici en militaire historici. Britse en Nederlandse auteurs, vooral militairen en journalisten, schreven meestal over Battle of Arnhem of Battle at Arnhem (strijd bij of in Arnhem).

Nieuws·Politieke geschiedenis

Naoorlogse provinciale dossiers gaan open

De taken van het provinciaal bestuur namen in de periode na de Tweede Wereldoorlog enorm toe. Zo kwamen er onder andere bemoeienissen bij op het gebied van de milieuhygiëne, het bibliotheekwezen en bejaardenoorden, terwijl traditionele taken, zoals op het terrein van de ruimtelijke ordening, gemeentelijke herindelingen en toezicht op gemeenten en waterschappen meer aandacht opeisten.

Parachutisten tijdens operatie Market Garden

Digitalisatie·Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Populaire oorlogscollectie Th.A. Boeree gedigitaliseerd

Th.A. Boeree (1879-1968), die de naar hem genoemde collectie heeft aangelegd, was militair en amateurhistoricus. Hij heeft zich als eerste ingespannen om de gevechten bij Arnhem en Oosterbeek in september 1944, die het gevolg waren van de geallieerde operatie Market Garden, te documenteren.