Dark
Light

Tien Geboden – Tekst en geschiedenis

Auteur:
4 minuten leestijd
Mozes en Aäron met de Tien Geboden - Aron de Chavez, ca. 1675 (Publiek Domein - wiki)
Mozes en Aäron met de Tien Geboden

De Tien Geboden – in het Hebreeuws ‘Tien Woorden’ (עשרת הדברים – asèrèt hadewariem) genoemd – vormen een belangrijke wet uit het Oude Testament. Hoe oud zijn de Tien Geboden? En wat is de inhoud van deze geboden precies? Een kort historisch overzicht van een heel bekend gedeelte uit de Bijbel.

Mozes gooit de stenen tafelen met daarop de Tien Geboden stuk - Rembrandt, 1659 (Publiek Domein - Gemäldegalerie, Berlijn)
Mozes gooit de stenen tafelen met daarop de Tien Geboden stuk – Rembrandt, 1659 (Publiek Domein – Gemäldegalerie, Berlijn)
In de Bijbel zijn twee verwoordingen te vinden van de zogeheten Tien Geboden, namelijk in Exodus 20: 3-17 en in Deuteronomium 5: 7-21. Beide versies staan in de Pentateuch (eerste vijf boeken, ook wel de Torah of ‘Wet’ genoemd) van het Oude Testament.

Ontstaan van de Tien Geboden

Volgens de Bijbel zelf kreeg Mozes de Tien Geboden van God, op twee stenen tafelen (platen), nadat hij in opdracht van God de berg Horeb (specifiek de Sinaï) was opgeklommen. Dit gebeurde in de derde maand na de terugkeer van het joodse volk uit de ballingschap in Egypte. Hierover valt in Exodus hoofdstuk 24 vers 12 (vertaling NBV) dit te lezen:

“De HEER zei tegen Mozes: ‘Kom naar mij toe, de berg op en wacht daar; dan zal ik je de stenen platen geven waarop ik de wetten en geboden heb geschreven om het volk te onderrichten’. Samen met zijn dienaar Jozua ging Mozes de berg van God op.”

De wet op de twee stenen tafelen was volgens de Bijbel ‘met Gods vinger’ beschreven. Mozes sloeg na terugkomst vanaf de Sinaï de twee tafelen aan stukken, toen hij zag hoe het volk Israël een gouden kalf had gemaakt om dat te aanbidden. Hierna kreeg Mozes van God opdracht (Exodus 34) om de geboden op twee nieuwe stenen platen op te schrijven. Verderop in de Bijbel (Deuteronomium 10:1-4) staat dat God de wet zelf herschreef op twee stenen tafelen.

Over de precieze datering van de tien geboden verschillen archeologen, historici en theologen van mening. Vanwege soortgelijke verbonden tussen volken en hun goden in de tijd van de Hettieten en andere Mesopotamische volkeren, denk bijvoorbeeld aan de Codex Hammurabi, is datering tussen de veertiende en twaalfde eeuw voor Christus mogelijk. Anderen wijzen op de periode in de negende eeuw voor Chr., toen de koning van Juda Asa hervormingen doorvoerde. De theoloog David H. Aaron schreef dat de tien geboden na de ballingschap op schrift moeten zijn gezet, zoals uit de Bijbel valt op te maken.

Tekst van de Tien Geboden

In het Jodendom, de islam en het christendom bestaan er variërende versies van de Tien Geboden. De kerntekst van de korte protestants-gereformeerde versie is de volgende:

Intro: Ik ben de eeuwige, uw God, die u uit het land Egypte, uit het diensthuis, bevrijd heeft.

  1. U zult geen andere goden voor mijn aangezicht hebben.
  2. U zult voor uzelf geen afgodsbeelden maken, noch die dienen.
  3. U zult de naam van de Eeuwige, uw God, niet ijdel gebruiken.
  4. Gedenk de sabbatdag, dat u die heiligt.
  5. Eert uw vader en uw moeder.
  6. U zult niet doodslaan.
  7. U zult niet echtbreken.
  8. U zult niet stelen.
  9. U zult geen valse getuigenis spreken tegen uw naaste.
  10. U zult niet begeren wat van uw naaste is.

Boek: Het mooiste uit de Bijbel

De Tien Geboden in gewone taal:

‘Ik ben de Here, uw God, die u uit de slavernij in Egypte heeft bevrijd.

  1. U mag geen andere goden aanbidden dan Mij.
  2. U mag geen beeld of afbeelding maken van wat boven in de hemel of beneden op de aarde, noch van wat in de wateren onder de aarde is. U mag niet voor dergelijke beelden neerknielen of deze vereren, want Ik, de Here, ben een jaloerse God, die de zonden van de vaders toerekent aan de kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen van hen die Mij haten. Maar Ik ben liefdevol voor hen die van Mij houden en mijn wetten gehoorzamen.
  3. U mag de naam van de Here, uw God, niet zonder goede reden gebruiken, want de Here zal degene die dat wel doet, zeker straffen.
  4. Onderhoud de sabbat als een heilige dag. Zes dagen moet u werken, maar de zevende dag is de sabbat van de Here, een rustdag. Op die dag mag u niet werken. En dat geldt ook voor uw zonen, dochters, slaven—man of vrouw—vee en gasten. Want in zes dagen heeft de Here de hemel, de aarde, de zee en alles wat daarin leeft, gemaakt en Hij rustte op de zevende dag. Daarom zegende de Here de sabbat en maakte er een bijzondere, heilige dag van.
  5. Heb eerbied voor uw vader en uw moeder, dan krijgt u een lang en goed leven in het land dat de Here, uw God, u zal geven.
  6. U mag niemand doodslaan.
  7. U mag geen overspel plegen.
  8. U mag niet stelen.
  9. Beschuldig niemand op valse gronden.
  10. U mag het huis van uw naaste niet begeren en ook zijn vrouw niet, zijn slaaf, zijn slavin, zijn rund en zijn ezel of iets anders dat het eigendom is van uw naaste.’

Exodus 20:2-17 (Het Boek)

Bronnen

Internet
-http://www.newworldencyclopedia.org/entry/Ten_Commandments
-https://www.britannica.com/topic/Ten-Commandments
-https://www.labuschagne.nl/z%26oz/z%26ozbijbel5.pdf
-https://web.archive.org/web/20111005145800/http://huc.edu/chronicle/68/articles/EtchedInStone.pdf
-https://nl.wikipedia.org/wiki/Tien_geboden

×