De Belgische jazzmuzikant Toots Thielemans werd wereldberoemd met zijn mondharmonicaspel. Tot op zeer hoge leeftijd bleef hij optreden. Op 91-jarige leeftijd maakte hij bekend dat hij, na een carriĆØre van maar liefst vijfenzeventig jaar, geen optredens meer zou geven. Twee jaar later overleed de muzikant (2016). In Nederland is de muzikant onder meer bekend vanwege de muziek die hij maakte voor de film Turks Fruit en de politieserie Baantjer.
Dat de jonge Thielemans muzikaal was, werd al snel duidelijk. Op zijn derde begon hij accordeon te spelen en al snel gaf hij ook optredens, in het cafƩ van zijn ouders. Daarna nam hij ook de gitaar ter hand. En rond zijn veertiende ontdekte Thielemans uiteindelijk het instrument dat hem wereldberoemd zou maken: de mondharmonica. Dat Thielemans besloot mondharmonica te gaan spelen had een bijzondere reden. De jonge Brusselaar had last van astma en de gedachte was dat het spelen op de mondharmonica goed kon zijn voor de longen. Thielemans bleek in ieder geval uitzonderlijk talentvol.
Jazz
Tijdens de oorlogsjaren raakte Thielemans in de ban van jazz. Die liefde zou zijn hele leven duren. Na de oorlog vertrok de Belg naar de Verenigde Staten waar hij optrad met onder meer het Benny Goodman Sextet en het George Shearing Quintet. Aanvankelijk vooral als gitarist, maar later was hij steeds vaker op zijn mondharmonica te horen. Ook fluitend wist de muzikant het publiek vaak te ontroeren. Thielemans verbleef een groot deel van zijn leven in Amerika en liet zich in 1957 naturaliseren. In zijn geboorteland werd hij hierdoor ook wel āVlamerikaanā genoemd.
Toots Thielemans werd uiteindelijk wereldberoemd met de mondharmonica en werkte in zijn lange carriĆØre samen met iconen als Charlie Parker, Miles Davis, Ella Fitzgerald, Quincey Jones, Sting, Peggy Lee en Billy Joel. Vaak liet hij juist met ogenschijnlijk simpele deuntjes horen hoeveel gevoel hij in zijn muziek kon leggen.
Zijn bekendste nummer is zonder twijfel Bluesette uit 1962, waarin de Belg gitaar speelt en fluit. Voor de muzikant was het een gouden nummer. Tot op zijn oude dag voorzagen de royalties van dit nummer Thielemans van inkomen. De muzikant noemde het nummer zelf om die reden eens zijn social-security number. In 2000 werd Bluesette als eerste muzieknummer opgenomen in de Eregalerij van de Vlaamse klassiekers van Radio 2.
Turks Fruit & Baantjer
In 1973 maakte de Belg het iconische fluitwijsje uit de film Turks Fruit, naar het boek van Jan Wolkers. Dit in samenwerking met de jong gestorven Nederlandse componist Rogier van Otterloo. Daarnaast wekte Thielemans mee aan de intro-muziek van de populaire televisieserie Baantjer, waarvan hijzelf overigens nooit een aflevering zag. Verder was zijn muziek onder meer te horen in de Vlaamse politieserie Witse. In een interview zei de muzikant ooit het volgende over zijn filmmuziek:
“Als ik Ć©Ć©n kwaliteit heb, is het dat ik lyriek in mijn spel weet te leggen. Dat hebben ze graag in zo’n film natuurlijk: met mijn harmonica onderlijn ik de weemoed van een scĆØne.”
In 2001 verleende koning Albert II van Belgiƫ de muzikant de adellijke titel van baron.
CD: The best of Thielemans
Meer muziekgeschiedenis
