Volkslied van Noorwegen – Ja, vi elsker dette landet

Het volkslied van Noorwegen is Ja, vi elsker dette landet (‘Ja, wij houden van dit land’), een lied dat in 1864 werd gecomponeerd door Rikard Nordraak. De tekst is van de hand van diens neef: Bjørnstjerne Bjørnson.

Op 17 mei 1864 werd het volkslied van Noorwegen voor het eerst opgevoerd. Dit ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de Noorse Grondwet. Officieel heeft Noorwegen overigens helemaal geen volkslied, maar Ja, vi elsker dette landet wordt wel als zodanig beschouwd. Sinds de jaren negentig wordt echter ook geregeld het lied Mitt lille land (Mijn kleine land), in 1994 gecomponeerd door Ole Paus, tijdens ceremoniën gespeeld. Met name in de jaren na de terroristische aanslagen door Anders Behring Breivik in 2011 won dit lied aan populariteit en werd in de media soms gesproken van het “nieuwe nationale volkslied”.

Tekst

Voorafgaand aan bijvoorbeeld sportwedstrijden wordt normaal gesproken echter Ja, vi elsker dette landet gespeeld. Tijdens officiële bijeenkomsten wordt meestal alleen het eerste couplet gezongen. Soms volgen daarna nog de twee laatste strofen van het lied.

In de acht coupletten van het volkslied van Noorwegen wordt de Noorse geschiedenis op geromantiseerde wijze beschreven. De tekst bevat onder meer verwijzingen naar Sverre Sigurdsson (een Noorse koning die in conflict kwam met de kerk van Rome) en Olaf II van Noorwegen, die in de elfde eeuw het christendom naar zijn land bracht.

Noorse tekst	Vertaling
Ja, vi elsker dette landet, som det stiger frem, furet, værbitt over vannet, med de tusen hjem. Elsker, elsker det og tenker På vår far og mor Og den saganatt som senker Drømme på vår jord. Og den saganatt som senker, Senker drømme på vår jord.	Ja, wij houden van dit land, zoals het oprijst, ruig, verweerd, uit het water, met de duizend huizen. Hou, hou van het en denk aan ons va’ en moe’, en de sagenacht die neerdaalt, Moge we dromen op onze grond. En de sagenacht die neerdaalt, Moge we dromen op onze grond.
Dette landet Harald berget med sin kjemperad, dette landet Håkon verget medens Øyvind kvad; Olav på det landet malte korset med sitt blod, fra dets høye Sverre talte Roma midt imot.	Dit land Harald redde met zijn kamperaad dit land Håkon verdedigde met Øyvinds epen; Olav schilderde op dat land het kruis met zijn bloed de grootse Sverre sprak Rome tegemoet.
Bønder sine økser brynte hvor en hær dro frem, Tordenskiold langs kysten lynte, så den lystes hjem. Kvinner selv stod opp og strede som de vare menn; andre kunne bare grede, men det kom igjen!	Landbouwers slepen hun bijlen waaruit een leger kwam, Tordenskjold bliksemde langs de kust, zodat het (leger) huiswaarts ijlde. Vrouwen zelf stonden recht en streden alsof ze mannen waren; anderen konden slechts huilen, maar het kwam weder terug!
Visstnok var vi ikke mange, men vi strakk dog til, da vi prøvdes noen gange, og det stod på spill; ti vi heller landet brente enn det kom til fall; husker bare hva som hendte ned på Fredrikshald!	Blijkbaar waren we niet met velen, doch vielen wij dapper aan naar voor, toen w’ enkele keren werden geproefd (op de proef werden gesteld), en het op spel stond; lieten we ’t land liever branden dan het ten val komen zou; weet alleen nog wat geschiedde op naar Fredrikshald!
Hårde tider har vi døyet, ble til sist forstøtt; men i verste nød blåøyet frihet ble oss født. Det gav faderkraft å bære hungersnød og krig, det gav døden selv sin ære – og det gav forlik.	Harde tijden die wij geduld hadden, verstoten werden zij tot slot; maar in d’ hoogste nood een gevochten (geblauwoogde) vrijheid werd geboren voor ons. Het gaf de vaderkracht te torsen hongersnood en oorlog, het gaf de dood zelf zijn eer – en het kwam tot ’n (ver)gelijk.
Fienden sitt våpen kastet, opp visiret for, vi med undren mot ham hastet, ti han var vår bror. Drevne frem på stand av skammen gikk vi søderpå; nu vi står tre brødre sammen, og skal sådan stå!	De vijand gooide zijn wapens neer, op met het visier, wij wonderl’k naar hem (de vijand) haastten, tijd hij werde onze broer. Getrokken bovenop de stand van schaamte gingen we ’t zuiden aan; nu wij staan als drie broers samen, en zo het wezen moet (zal)!
Norske mann i hus og hytte, takk din store Gud! Landet ville han beskytte, skjønt det mørkt så ut. Alt hva fedrene har kjempet, mødrene har grett, har den Herre stille lempet så vi vant vår rett.	Noorse man in huis en hut, dank uw Grote God. Hij zal het land beschermen, zelfs al zag ’t donker uit. Alles waar ons’ vaders voor vochten, moeders voor weenden, heeft de Heer volbracht, zodat wij wonnen ons recht.
Ja, vi elsker dette landet, som det stiger frem, furet, værbitt over vannet, med de tusen hjem. Og som fedres kamp har hevet det av nød til seir, også vi, når det blir krevet, for dets fred slår leir.	Ja, wij houden van dit land, zoals het oprijst, ruig, verweerd, uit het water, met de duizend huizen. En zoals onze vaders’ strijd gehev’n heeft, Dat van nood naar zegen, ook wij, wanneer het wordt verlangd, strijden voor dees vreed.

Uitvoering van het volkslied van Noorwegen:

Lijst van volksliederen
Boek: Reishandboek Noorwegen

Bronnen