De zegswijze “voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast” is niet meer zo vaak te horen, maar er zijn nog altijd mensen die hem zo nu en dan gebruiken. Met de uitdrukking kan men aangeven dat voorzichtigheid essentieel is om kwetsbare of delicate zaken te beschermen.
De bekende Nederlandse taalkundige F.A. Stoett meldt in zijn Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden (1923-1925) dat de uitdrukking al zeker sinds de zestiende eeuw in ons taalgebied wordt gebruikt. Al is in de vroegste varianten nog sprake van ‘de wijsheid’ in plaats van ‘de porseleinkast’. Hendrik Laurensz. Spieghel, een van de belangrijkste Amsterdamse schrijvers en denkers uit de tweede helft van de zestiende eeuw, schrijft bijvoorbeeld:
Voorzichticheid is de moer van alle wijsheid.
Pas rond het begin van de twintigste eeuw zou de wijsheid steeds vaker plaats hebben gemaakt voor de porseleinkast. Er zijn nog meer (oude) varianten, waaronder:
- voorzichtigheid is de moeder der fijne bierglazen
- voorzichtigheid is de moeder van de potjeswinkel
- voorzichtigheid is de moeder van de glazekens
