Redactie
Tot verdriet van veel vaste bezoekers van Het Spoorwegmuseum in Utrecht verdween bij een grote verbouwing in 2005 de modelbaan. Begin maart krijgt het museum weer een eigen modelbaan: Amsterdam CS 1889. Een oude maquette van het stationsgebouw van Amsterdam Centraal staat hierin centraal.
De modelbaan toont het Amsterdamse stationsgebied in het jaar 1889.
Het Spoorwegmuseum koos voor een historische weergave van het Amsterdamse stationsgebied omdat het beschikte over een bijzondere maquette van het stationsgebouw. Deze maquette werd in de jaren tachtig gebouwd door studenten van de TU Delft ten behoeve van de verbouwing van Amsterdam CS.
Gekozen is voor een weergave van de situatie in 1889, het jaar van de opening van het nieuwe station dat op drie aangeplempte eilanden in het IJ werd aangelegd. Het museum deed in de archieven uitgebreid onderzoek naar de situatie van destijds. De hele spoorse omgeving aan de westzijde van het huidige station is nagebouwd op de maquette.
Het project is uitgevoerd door MK modelbouwstudio. Bouwer Maykel Kastelijn heeft ieder onderdeel in detail gebouwd in zijn atelier in Berlicum. De complete stukken zijn daarna één voor één in het museum geplaatst. Ook de modeltreinen zijn uniek en worden stuk voor stuk met de hand gebouwd. Deze modeltreinen worden digitaal aangestuurd.
Amsterdam CS 1889: Een kathedraal der techniek
In 1889 werd in Amsterdam een gigantisch bouwproject aan het IJ afgesloten. Met de opening van Amsterdam Centraal Station kreeg de stad een monumentaal bouwwerk dat met zijn lengte van 307 meter tot op de dag van vandaag veruit het grootste station in Nederland is.
Toen de regering in 1860 besloot een spoorweg van Amsterdam naar Den Helder aan te leggen, waren er al twee aan de rand van de stad gelegen stations met aparte treinverbindingen richting Haarlem en Utrecht. Om alle drie verbindingen op elkaar aan te laten sluiten was een nieuw centraal gelegen station nodig. In 1869 werd het Open Havenfront boven het Damrak als locatie aangewezen.
Voor de aanleg van het Centraal station werden drie kunstmatige eilanden aangeplempt. Het benodigde zand was afkomstig uit de duinen bij Velsen waar het Noordzeekanaal werd gegraven. Om het station op het middelste eiland een goede fundering te geven werden daar 8963 heipalen de grond in geslagen.
De maquette geeft een beeld van het station en zijn directe omgeving in oktober 1889, de maand dat het station officieel werd geopend.
De nieuwe modelbaan ‘Amsterdam CS 1889’ wordt op vrijdag 11 maart geopend, op de eerste dag van modelbouwevenement On traXS!
- Bekijk ook: Amsterdam rond 1890 in kleur (foto’s)
- En lees: Het Centraal Station van Amsterdam: een paleis voor de reiziger
- Boek: Praktische raadgever Modelspoor
