Alle registers opentrekken – Herkomst van de uitdrukking

Wie alle registers opentrekt gaat ‘vol op het orgel’. Hij of zij houdt niets achter en geeft zich helemaal. Deze uitdrukking uit de Nederlandse taal is afkomstig uit de orgelwereld.

In letterlijke zin betekent ‘alle registers opentrekken’ dat bij een pijporgel alle registers (serie orgelpijpen met dezelfde klankkleur) worden opengetrokken. Alle ‘stemmen’ van het orgel klinken hierdoor gelijktijdig. Bij grotere orgels wordt hiervoor vaak een zogeheten registrant ingezet. Deze assistent trekt niet alleen de registers van het orgel voor de organist uit en duwt deze ook weer in, maar slaat bijvoorbeeld ook de pagina’s van de bladmuziek op de juiste momenten om.

In figuurlijke zin wordt met ‘alle registers opentrekken’ bedoeld dat iemand zijn of haar uiterste best doet. Onder meer in de media komt men de uitdrukking geregeld tegen. De politie kan bijvoorbeeld “alle registers opentrekken om een bepaalde misdadiger op te pakken”. Daarmee wordt dan bedoeld dat men alle beschikbare middelen inzet. Het is de diensten ernst.

Ook interessant: Korte geschiedenis van het orgel
Lijst van Historische uitdrukkingen, spreekwoorden en scheldwoorden
Boek: Het orgel getoond – Historische Nederlandse orgels in beeld