Over de blinde middeleeuwse dichter en zanger Bernlef, die in de achtste eeuw leefde, is weinig bekend. Er zijn zelfs geen gedichten of liederen van hem overgeleverd. Toch heeft zijn naam de maalstroom van de tijd overleefd. Wat is er wél bekend over Bernlef?
Rondtrekkende zanger-dichter
Bernlef leefde rond 785 en is vermoedelijk geboren in de Groningse plaats Warffum. Als zanger-dichter trok hij met zijn harp rond in de regio en bezong de daden en belevenissen van zijn voorgeslacht. Volgens de laat-negende-eeuwse schrijver Altfrid, zo schreef deze in diens Vita Liudgeri, bezong hij in zijn liederen de heldendaden van vroegere koningen en oorlogsoverwinningen.
Genezen van zijn blindheid…
Volgens een middeleeuwse legende zou Bernlef van zijn blindheid zijn genezen door de apostel Liudger. De genezing zou hebben plaatsgevonden bij het dorp Rottum in het Groningse buurtschap Helwerd (nabij de Eemsmond; er wordt ook wel eens beweerd dat dit gebeurde in Holwierde, maar de meeste auteurs kiezen voor Helwerd). Na zijn genezing leerde Liudger hem psalmen spelen op zijn harp. Bernlef werd christelijk – in een tijd waarin met name de Saksen zich fel verzetten tegen het christendom – en doopte naar verluidt achttien kinderen, van wie er in korte tijd overigens 16 zouden zijn overleden.
Bernlef in latere tijden
Ook enkele studentenverenigingen zijn vernoemd naar de middeleeuwse zanger. De Gereformeerde Studentenvereniging “It Bernlef Ielde”, die te vinden is in Groningen en Leeuwarden, en de Vereniging van Friese studenten “F.F.J. Bernlef”.
Ook interessant: Willibrord, de bekendste missionaris in Nederland
…of: Liudger – Beroemde Friese missionaris
Boek: Stemmen op schrift (Nederlandse literatuur tot 1300) – Frits van Oostrom
Rubriek: Geschiedenis van de middeleeuwen
Bronnen ▼
Boeken
-Rolf Hendrik Bremmner, Hir is eskriven. Lezen en schrijven in de Friese landen rond 1300 (Hilversum: Verloren, 2004) 119.
Internet
-https://nl.wikipedia.org/wiki/Bernlef_(dichter)
-https://nl.wikipedia.org/wiki/Helwerd
-http://www.dbnl.org/tekst/aa__001biog25_01/aa__001biog25_01_0185.php