De herdenking van de bevrijding van Kamp Westerbork wordt op 11 april aanstaande digitaal herdacht door het herinneringscentrum. De uitzending, met overdenkingen van onder meer kampoverlevende Eva Weyl en Virry de Vries Robles en onderduikoverlevende Hans Dresden, is dankzij een samenwerking met de NOS ook live op televisie te volgen.
Kamp Westerbork werd op 12 april 1945 bevrijd door Canadese militairen. Het kamp werd tijdens de oorlog gebruikt als Joods doorgangskamp. In totaal vertrokken er 93 treinen vanuit het kamp richting de kampen in Oost-Europa. Vanuit Nederland werden 107.000 Joden tijdens de oorlog, grotendeels via Westerbork, naar het oosten weggevoerd. Daarnaast 245 Sinti en Roma en enkele tientallen verzetsstrijders. In totaal keerden slechts vijfduizend mensen terug.
Toen de Canadezen vanuit de richting van het Oranjekanaal arriveerden zaten er nog ongeveer 850 Joodse gevangenen in het kamp. Op het moment dat de tanks stopten bij de slagboom van het kamp, stoof iedereen ernaartoe. Velen sprongen bovenop de tanks.
Overdenking
De families van Eva Weyl en Hans Dresden wisten met elkaars hulp kamp Westerbork te overleven. Sinds 1945 vieren Hans en Eva de bevrijding van het kamp op 12 april elk jaar samen. Tijdens de komende herdenking spreken zij gezamenlijk een overdenking uit op het terrein van Kamp Westerbork. Eva Weyl kwam in 1942 als Joods meisje van zes jaar in het kamp en maakte de bevrijding daar mee. Ruim tweeënhalf jaar zat zij gevangen. Hans Dresden zat met haar zus ondergedoken toen haar ouders met het laatste transport uit Amsterdam in kamp Westerbork aan kwamen. Mede met hulp van hun buren in het kamp, de familie Weyl, wisten Sam en Henny Dresden tot de bevrijding in Westerbork te blijven.
Tijdens de herdenking op 11 april draagt Sintezza Bluma Meinhardt een gedicht voor op de muziek van het Romeny Jag ensemble ter nagedachtenis aan de Sinti en Roma die in kamp Westerbork gevangen zaten en tijdens de Tweede Wereldoorlog werden vermoord. Kampoverlevende Virry de Vries Robles spreekt een persoonlijke getuigenis uit over het moment dat kamp Westerbork bevrijd werd. Zij maakte het mee. Bert Vos draagt twee gedichten van zijn moeder Ida Vos voor uit de bundel Vijfendertig tranen met muzikale ondersteuning van Erica Roozendaal, beide van The Klezmer Society. Kampoverlevende Rabbijn Ies Vorst sluit het herdenkingsprogramma af.
Interneringskamp
Binnen twee weken nadat het kamp was bevrijd kreeg het een nieuwe functie. Het werd vanaf dat moment gebruikt als interneringskamp voor NSB’ers en collaborateurs. Dit leverde een vreemde situatie op. Toen de eerste NSB´ers naar het kamp werden gebracht zaten daar namelijk nog enkele honderden Joden vast. Een aanzienlijk deel van hen werd in die eerste bevrijdingsmaanden ingezet bij de bewaking van de geïnterneerden.
Ook interessant: Kamp Westerbork – Nederlands concentratiekamp
Boek: De bewakers van Westerbork