Brug over de Oude Maas – Barendrechtse brug (1888-1969)

---

Baken in het landschap

Hoe is je fascinatie voor de Barendrechtse brug is ontstaan?

“Ik woonde op enkele kilometers van de brug en ging er bijna elk weekend met mijn vader heen. In onze straat woonde een brugwachter. Als die weekenddienst had klommen we naar de bedieningsruimte, achttien meter boven de waterspiegel. Voor een tienjarig jochie was dat heel spannend. Ook was er een haventje met plezierboten waar ik speelde.

Je schreef een heel boek over één brug. Wat is er zo bijzonder aan deze specifieke brug?

“De Barendrechtse brug is de eerste vaste oeververbinding tussen de eilanden IJsselmonde en Hoeksche Waard. Tot 1888 was de ‘grote stad’, in dit geval Dordrecht of Rotterdam, alleen bereibaar via veerboten. Na de opening van de brug in 1888 werd dit gemakkelijker. De mobiliteit van de Hoeksche Waarders nam enorm toe en de eerste stadse invloeden werden merkbaar. Door de handel met Rotterdam deed bijvoorbeeld het wittebrood zijn intrede in de Hoeksche Waard, waar men tot die tijd alleen bruin brood at.

Aanvankelijk was de Barendrechtse Brug een draaibrug, maar later werd er een hefbrug van gemaakt. Waarom was dat?

“De brugknechten draaiden de brug handmatig open en dicht. Het draaipunt lag in het midden met aan weerszijden een doorvaart van 25 meter. Na verloop van tijd werden de schepen hoger en breder. In 1933 werd de draaibrug vervangen door een hefbrug die elektrisch werd bediend. De doorvaartbreedte werd ruimschoots verdubbeld (55 meter) en er konden nu schepen van 45 meter hoog doorheen varen.

Waarom besloot men in 1969 uiteindelijk om een tunnel aan te leggen? Voldeed de brug niet meer?

“De Barendrechtse brug was een schakel in de route die de Randstad met Zeeland verbond. De brug was laag en smal en moest steeds vaker open, omdat de schepen op de Oude Maas steeds groter werden. Tegelijkertijd nam het autoverkeer enorm toe. De files richting Zeeland werden elk jaar langer. Na de opening van de Haringvlietbrug in 1964 verdubbelde het aantal voertuigen dat de brug passeerde in vijf jaar. Zo groeide de Barendrechtse brug uit tot het eerste verkeersknelpunt in Nederland.

Voor je boek diepte je verschillende bijzondere verhalen over de brug op. Kun je een tipje van de sluier oplichten?

“In totaal staan er 45 grote en kleine verhalen in. Vrijwel allemaal afkomstig van inwoners uit Barendrecht en dorpen uit de Hoeksche Waard. De verhalen zijn heel divers en allemaal uniek. Zo was de Barendrechtse brug bijvoorbeeld ooit getuige bij een huwelijk. De bruidegom was een enorme bruggenfanaat, vooral van de Barendrechtse brug. Op de brug zijn ook veel ongelukken gebeurd. Er is onder andere een jonge militair uit Strijen verongelukt. Uit gesprekken met zijn broer en zus heb ik zijn jonge leven gereconstrueerd.

Zijn er vandaag de dag naast de verhalen nog dingen die herinneren aan de brug?

“Aan de Barendrechtse kant staat nog een deel van een heftoren. In de Hoeksche Waard liggen nog enkele meters rails van de tram die er tot in de jaren vijftig reed. Tijdens het schrijven van mijn boek ontdekte ik een boerenschuur waar de vloer nog voor een deel bestaat uit planken van de brug. Deze planken dateren waarschijnlijk van 1952 toen een deel van het brugdek is vervangen.

En de brug heeft een zusje: de Vredesbrug bij Willebroek (Antwerpen). Dit is een hefbrug over het Zeekanaal naar Brussel. Deze lijkt precies op de Barendrechtse brug. Het is vrijwel zeker dat voor beide bruggen dezelfde tekeningen zijn gebruikt. Ze zijn waarschijnlijk stiekem meegenomen door Belgische grensarbeiders die aan de Barendrechtse brug werkten. De Vredesbrug is gebouwd in 1952 en de Barendrechtse hefbrug in 1933.

Website van de auteur: www.barendrechtsebrug.nl

Belgisch zusje: