De Britse empirist Francis Bacon (1561-1621) – niet te verwarren met de gelijknamige Iers-Britse expressionistische kunstschilder (1909-1992) – is een bekende naam uit de wetenschap, specifiek de filosofie, literatuur en rechtswetenschap. Hij geldt als de vader van het empirisme (een wetenschappelijke methode) en als schrijver van de onvoltooide, postuum verschenen roman Nieuw-Atlantis, waarin hij – als een soort tweede Leonardo
De Duitse filosoof Johann Gottlieb Fichte (1762-1814) is een bekende Duitse denker uit de tijd van de Romantiek. Hij leverde als romantisch denker kritiek op de Verlichting. Fichte geldt als een van de grootste transcendentale idealisten. Wie was Johann Gottlieb Fichte?
De Verlichting – in het Duits Aufklärung, in het Engels Age of Enlightenment of Age of Reason – was een intellectuele beweging uit de achttiende eeuw, waarbij wetenschappelijk denken vanuit rationalisme en empirisme centraal stond. Hierdoor ontstond een nieuw wereldbeeld, dat gebaseerd was op een sterk vertrouwen op de rede en een algehele vooruitgang op het gebied van wetenschap, onderwijs,
Samen met Aboe Al-Farabi (ca.870-950), Avicenna (ca.980-1037) en Al-Ghazali (1058-1111) valt de Spaans-Berberse filosoof, jurist, medicus en astronoom Averroës in de categorie ‘grootste Oosterse filosofen uit de geschiedenis’. Wie was Averroës, ook wel Ibn Rushd genoemd, en wat was de kern van zijn filosofie?
De Schotse filosoof, historicus en econoom David Hume was een van de gezichtsbepalende filosofen van de achttiende eeuw, de eeuw van de Verlichting. Zijn hoofdwerk was A Treatise of Human Nature (1739-1740), maar ook zijn zesdelige historische meesterwerk The History of England (1754-1762) is bekend. Wie was David Hume precies en wat was de kern van zijn gedachtegoed?
De Encyclopédie, een 28-delig werk dat tussen 1751 en 1772 verscheen, wordt algemeen beschouwd als het belangrijkste werk uit de tijd van de Franse Verlichting. De serie, die ook wel de ‘oorlogsmachine van de philosophes’ genoemd werd, stond onder redactie van de Verlichtingsfilosofen Denis Diderot (1713-1784) en Jean le Rond d’Alembert (1717-1783).
De Duitse filosoof Arthur Schopenhauer (1788-1860) is bekend geworden vanwege zijn filosofie, die zich kenmerkte door een sterk pessimisme. Zijn werk werd beïnvloed door onder meer de filosofen Immanuel Kant (1724-1804) en Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832). Schopenhauers hoofdwerk was zijn Die Welt als Wille und Vorstelling uit 1819, waarin hij een pessimistische levensfilosofie ontvouwde.
De Engelsman Thomas More (1478-1535) was een belangrijke humanistische schrijver en filosoof uit de tijd van de Renaissance. Hij is wereldberoemd geworden door zijn invloedrijke werk Utopia (1516). Hierin beschreef hij een volgens hem ideaal, maar toen nog fictief, politiek systeem op een eiland.
Een van de beroemdste schrijvers en moralisten uit de Middeleeuwen was de Italiaanse dichter en filosoof Dante Alighieri (1265-1321). Hij is vooral beroemd geworden vanwege zijn werk La Divina Commedia (De goddelijke komedie, 1307-1321) een onvoltooid meesterwerk waarin hij alle kennis van zijn tijd over filosofie, economie en andere wetenschappen verwerkte. Dit boek ging over het hiernamaals en staat letterlijk
De revolutionaire, liberale Brits-Amerikaanse filosoof en journalist Thomas Paine (1737-1809) speelde een belangrijke rol in de Amerikaanse Revolutie (1776) en de Franse Revolutie (1789). Met name zijn pamflet Common Sense had veel invloed op de internationale politiek en filosofie. Ook zijn zestien Crisis Papers zijn bekend.
De filosoof Avicenna (ca.980-1037) is een van de grootste islamitische denkers uit de Middeleeuwen. Hij was een veelzijdig wetenschapper en zorgde er door zijn vertalingen onder meer voor dat belangrijke werken uit de Oudheid van Aristoteles, Galenus en Euclides bewaard zijn gebleven. Ook zijn medisch werk over onder meer soa’s, quarantaine en verdoving was baanbrekend. Wie was Avicenna?
De Griekse historicus en filosoof Plutarchus (46-120) staat nog steeds bekend als een beroemde biograaf van de Oudheid. Hij beschreef de levens van talloze grote namen, onder wie Perikles, Cicero, Julius Caesar en Alexander de Grote. Wie was Plutarchus?
"Herfsttij der Middeleeuwen" (1919) van de befaamde cultuurhistoricus Johan Huizinga behoort tot de beroemdste werken uit de Nederlandse historiografie.
Filosoof Ernest Renan was een van de grondleggers van het onderscheid tussen ariërs en semieten. Henk Wesseling vermeldt dat echter niet in zijn biografie.
De Franse filosoof Blaise Pascal is vooral bekend geworden vanwege zijn pragmatische Godsbewijs. Daarnaast was hij een geniale wis- en natuurkundige.
Niccolò Machiavelli (1469-1527) wordt beschouwd als de grondlegger van de moderne politieke wetenschappen. Zijn belangrijkste werk is 'Il Principe' (De vorst).
John Locke, een bekende denker uit de tijd van de Verlichting. Behoorde tot de traditie van het empirisme en wordt wel beschouwd als de vader van het 'liberalisme'.
In de wetenschaps- en filosofiegeschiedenis wordt de achttiende beschouwd als de eeuw van de grote debunking. In die eeuw gingen zeer veel waarden en normen op de schop die tot dat moment als onomstotelijk beschouwd werden.
Biografie van de Britse filosoof en wetenschapper Thomas Hobbes (1588-1679), vooral bekend vanwege zijn meesterwerk Leviathan (1651).
Biografie van de katholieke theoloog-filosoof Thomas van Aquino (ca.1225-1274). Schrijver van Summa Theologiae (1273) & bedenker van de 'vijf godsbewijzen'.
De Franse filosoof Jacques Derrida werd in 1967 plotsklaps beroemd vanwege zijn zinsnede Il n’y a pas de hors-texte: ‘Er is niets buiten de tekst’.
