Boekbesprekingen - Recensies van geschiedenisboeken | Pagina 3

Oude uitgave van 'Die Waffen nieder!' en een foto van Bertha von Suttner op een Duitse postzegel uit 2005

De wapens neer! – Een aanklacht tegen de zinloosheid van gewapende strijd

De oorspronkelijke roman Die Waffen nieder van Bertha von Suttner (1843-1914) verscheen in 1889 en werd in zesentwintig talen vertaald. Al in 1891 verscheen een eerste Nederlandse vertaling onder de titel 'De wapens neergelegd!'.

Boekbesprekingen·Frankrijk

Eerste volledige Nederlandse vertaling van Les Misérables

Naast eerder ingekorte vertaalde uitgaven van Les Misérables zijn het aantal uitgebrachte film-, theater- of musicalversies van Hugo’s meesterwerk legio en de massa’s mensen die er zo mondiaal kennis mee maakten niet te overzien. Telkens gaat het hier echter om verkorte versies.

België·Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Het Vlaams legioen aan het Oostfront

In de Tweede Wereldoorlog meldden zich ongeveer 10.000 Vlamingen als vrijwilliger voor het oostfront. De eerste vrijwilligers van het Vlaams Legioen kregen al snel teleurstellingen te verwerken.

Boekbesprekingen·Politieke geschiedenis

Een van de oudste grondwetten van de wereld

Nederland was er volgens hoogleraar staatsrecht Wim Voermans tamelijk vroeg bij, want de vaderlandse grondwet dateert uit 1814. En eigenlijk waren we nog eerder. Al in 1798 kwam namelijk de ‘Staatsregeling voor het Bataafsche Volk’ tot stand.

Afrika·Boekbesprekingen

Journalistiek in Afrika

Het boek 'Een wolkenkrabber op de savanne' voert de lezer mee op een intrigerende reis door een snel veranderend continent. Het is het bloedmooie, maar soms ook bloedstollende verhaal over de postkoloniale zoektocht van Afrikaanse landen naar een eigen plek onder de zon. Het is ook een overzicht van veertig jaar verslaglegging door de Afrika-correspondent van de NRC, Koert Lindijer.

Tuinmannen aan het werk, schilderij van Abel Grimmer, Vlaams schilder, 1607

Boekbesprekingen·Natuur

Van mallejan tot grasmaaier: tuinen als spiegel van de geschiedenis

De mallejan, fonteiniers, de haha, een rechtpers en beer. Het zijn begrippen die de hedendaagse tuinier niet snel zal associëren met tuinieren. Ooit behoorden ze echter tot het alledaagse vocabulaire van hoveniers.

Nico van Nieuwenhuysen, detail van de boekcover

Boekbesprekingen·Geneeskunde·Tweede Wereldoorlog

Ontroering en wreedheid in boek over kamparts Amersfoort

‘Hij schold bijna alle gevangenen uit voor simulanten, die volgens hem te lui waren om te werken. En dit terwijl ze soms ernstig ziek waren.’

Stalin op een schilderij van Isaak Brodsky

Boekbesprekingen·Koude Oorlog·Politieke geschiedenis

Stalin’s terreur in revisie?

Voor elke misdaad van Stalin-regime weet Charles Ducal verdedigingslijnen te organiseren: het was wel erg, erkent hij, maar niet zo erg als historici als Hannah Arendt cs in haar boek over totalitarisme beweerde.

Amsterdam·Boekbesprekingen

Weldoener Piet van Eeghen opereerde in de schaduw

De Amsterdamse koopman en weldoener Piet van Eeghen (1816-1889) spande zich in om het lot van de arme bevolking te verzachten.

De Indonesiërs zetten in 1945-1950 posters, muurschilderingen en gekalkte leuzen in om hun strijd te ondersteunen. Muhammad Yuanda Zara wijdt daaraan een beschouwing in ‘Revolutionairy Worlds’. Hier de Nederlandse koningin als droevig kijkend aapje. Bijschrift: ‘Wilhelmina sedang minta2’ ofwel ‘Wilhelmina aan het bedelen’.

Boekbesprekingen·Nederlands-Indië

Indonesische en Nederlandse historici sloegen handen ineen

'De voornaamste verdienste van de bundel is dat deze aantoont dat oude gewoonten en begrenzingen bij de geschiedschrijving – zowel in Nederland als Indonesië – moeten en ook kúnnen worden doorbroken.'

Dirk Stikker en Pieter Oud tijdens een jaarvergadering van de VVD in Utrecht, 1949

Boekbesprekingen·Politieke geschiedenis

De relatie tussen de twee VVD-oprichters was niet best

De relatie tussen VVD-oprichters Dirk Stikker en Pieter Oud was niet al te best. Ze werd gekenmerkt door voortdurend geruzie. Scheldpartijen over en weer bleven daarbij niet uit.

Landschap in de omgeving van het Friese dorpje Wanswerd

Boekbesprekingen·Friesland

‘Friesland definieert zichzelf in termen van verlies’

Hoe vergaat het die Friese cultuur in onze tijd van globalisering en van globale crises? Bij deze vraag staat hoogleraar Goffe Jensma in zijn recent verschenen afscheidsboek uitgebreid stil.

Indonesische strijders op 12 november 1949 voor de uitgebrande Pasar Gede ofwel Grote Markt(hal) in Solo, Midden-Java.

Boekbesprekingen·Nederlands-Indië

Indonesische historici bezien onafhankelijkheidsoorlog (1945-1950) anders dan Nederlandse

De Indonesische onafhankelijkheidsoorlog (1945-1950) was voor zowel Nederland als Indonesië een historisch tijdperk van groot belang. Zouden Indonesische historici daarover anders schrijven dan hun Nederlandse vakgenoten? Geïnteresseerden kunnen nu zelf de proef op de som nemen.

Boekbesprekingen·Politieke geschiedenis·Tweede Wereldoorlog

Gedegen overzichtswerk over achtergronden fascisme

Het eind van de Tweede Wereldoorlog leek ook het einde in te luiden van het fascisme en zijn racistische broertje; het nationaalsocialisme. In de academische wereld werd sindsdien hard gewerkt aan een sluitende definitie van wat fascisme nu ‘eigenlijk’ was.

Soldaat in Vlaanderen - Detail van de boekcover

Adolf Hitler·Boekbesprekingen·Eerste Wereldoorlog

Adolf Hitler als soldaat in Vlaanderen (1914-1918)

Het verhaal over Adolf Hitler tijdens de Eerste Wereldoorlog ontrafelen is niet eenvoudig. Er circuleren tal van verzinsels over deze periode in zijn leven, voornamelijk in de wereld gebracht door hemzelf.

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

Joodse journalisten voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog

Lang niet alle journalisten steunden het optreden van de Duitse bezetter openlijk. Maar in protest of verzet komen, deden zij ook niet. En dat is een onthutsende geschiedenis om te lezen. Het stemt tot nadenken wanneer je leest hoe gemakkelijk vele Nederlandse journalisten zich erbij neerlegden toen hun Joodse collega’s werden ontslagen.

Dirck Volckertsz Coornhert (1522-1590) - Detail van een portret door Cornelis Cornelisz. van Haarlem Dirck Volckertsz Coornhert (1522-1590) - Detail van een portret door Cornelis Cornelisz. van Haarlem

Biografieën·Boekbesprekingen·Geestelijken & theologen·Religieuze geschiedenis·Tachtigjarige Oorlog

De onvermoeibare strijd van Coornhert voor gewetensvrijheid

Dirk Volckertsz Coornhert wist vijf eeuwen geleden heel wat thema’s te agenderen. Met zijn oproep om altijd ‘kritisch én medemenselijk te blijven’ is hij nog altijd relevant.

Boekbesprekingen·Duitsland·Tweede Wereldoorlog

Oberstdorf, een dorpje in het Derde Rijk

In 'A Village in the Third Reich' beschrijft de Britse Julia Boyd hoe ingrijpend de levens van bewoners van Oberstdorf veranderden onder Hitler.

Beeld van Mahatma Gandhi in het Aga Khanpaleis in India, dat ook wel bekend staat als het Gandhi Nationaal Memorium

Boekbesprekingen·India·Religieuze geschiedenis

‘Mijn leven is mijn boodschap’ – Het voorbeeldige leven van Mahatma Gandhi

In India was de invloed van Mahatma Gandhi enorm. Hij agendeerde, mobiliseerde en normeerde. Hij inspireerde miljoenen. Maar er was ook kritiek. Sommige hindoes ergerden zich aan het feit dat Gandhi compromisloos opkwam voor de ‘outcasts’, de geminachte ‘kastelozen’. Anderen vonden die kritiek juist niet radicaal genoeg...

Troepen van de 1e SS-Pantserdivisie rond het begin van het Ardennenoffensief

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Hitler’s laatste wanhoopspoging

In de winter van 1944 gingen de geallieerden ervan uit dat het Derde Rijk verslagen was. Met een Duitse aanval hielden zij dan ook geen rekening. Toch was dat precies wat er in december 1944 gebeurde. Het Ardennenoffensief schokte de geallieerde legers en leidde tot de bloedigste gevechten in de Tweede Wereldoorlog aan het westfront.

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Polen·Tweede Wereldoorlog

Het innerlijk getto

“Na die laatste brief was alles veranderd. Na die laatste brief wilde Vicente alleen nog maar niet weten. Niets weten. In één klap helemaal niets meer weten."