De afschaffing van de slavernij laat zich tot een viertal factoren terugvoeren, aldus de historicus Dirk J. Tang. Allereerst was de Engelse druk op het in 1813 weer zelfstandig geworden Koninkrijk Nederland van groot belang. Al in 1807/08 voerden de Britten een verbod in op slavenhandel. Dat verbod nam de
In ‘De oppasser’ schrijft Van Tol afwisselend over zijn eigen ervaringen in Artis en over die van enkele inspirerende collega’s die een grote invloed hadden op ontwikkelingen in de dierentuin, de zoölogie en natuureducatie in Nederland. Ook wordt door hem ingegaan op de ontstaansgeschiedenis van Artis. Het was in 1838
In de zomer van 2020 deed het instituut voor internationale betrekkingen Clingendael onderzoek naar het Russisch imago in Nederland. Het ging te rade bij 23.000 landgenoten. Hieruit kwam naar voren dat 35 procent van de ondervraagden de Russen nog steeds als een bedreiging ziet, ook al is het communisme vervangen
Gekrenkte trots en gestileerd verdriet dus als drijfveren. In zijn wraak- en liefdesepos ‘de Goddelijke Komedie’ blikt de oudere Dante terug op zijn leven, zijn inzichten en zijn geloof. En passant staat hij zijn vele al dan niet postume vijanden nog eens pijnlijk op de tenen en geeft hij zijn
Met 'De meteoriet en het middagdutje' van Maarten Asscher krijgen de prachtige fotosyntheses van Rudy Kousbroek een waardig vervolg. Ook Asscher vormt door middel van rijke associaties, kennis en taalvermogen merkwaardige foto’s om tot inspirerende essays.
Dat boeken ingebonden in mensenhuid net in de negentiende eeuw hun intrede deden, hoeft niet te verbazen. Door de industrialisering en de plattelandsvlucht (omstreeks 1850 stak de stedelijke bevolking in Groot-Brittannië voor het eerst de bevolking op het platteland in omvang voorbij) dwaalden in de stedelijke kernen omvangrijke mensenmassa’s rond
In ‘De Romeinse heerbaan: de oudste weg door de Lage Landen’ breekt historicus Robert Nouwen een lans voor de bescherming van wat hij de oudste weg door de Lage Landen noemt. Van de Noord-Franse kuststad Boulogne-sur-Mer naar de Rijnstad Keulen liep vroeger een Romeinse heerbaan die een sleutelrol speelde in
Halverwege de vijftiende eeuw werd gezegd dat alle wijsheid van de wereld in Vespasiano da Bisticci’s boekwinkel in Florence te vinden zou zijn. Daar werden prachtige manuscripten voor de Europese elite geproduceerd en belangrijke werken uit de klassieke oudheid herontdekt en verspreid. De winkel trok de grootste denkers van de
Soeharto (1921-2008) bracht het in Indonesië tot een belangrijke militaire positie en hij werd zelfs de machtigste man van het land. Dat bleef hij liefst 32 jaar, waarvan dertig als president. Gezien zijn nederige afkomst en getroebleerde jeugd lag dat allerminst voor de hand.
In juni 1787 vond in de woning van Wolfgang Amadeus Mozart een rouwdienst plaats. Een tiental rouwgasten werd onthaald door een door de maestro gearrangeerde lijkzang, gevolgd door een door hem gedeclameerd treurdicht dat hij speciaal voor de overledene had geschreven. Niets bijzonders zou je zeggen, maar de dode was
In 'Het geroofde kookboek' van Karina Urbach verliest de succesvolle joodse kookboekenauteur Alice Urbach in 1938 na de Anschluss van Oostenrijk bij Duitsland haar huis, gezin en carrière. In 1939 lukt het haar ternauwernood naar Engeland te vluchten. Later emigreert ze naar de vs, waar ze in de jaren veertig
De Stadhoudersbrief, een brief die Bernhard in april 1942 volgens sommigen aan Adolf Hitler zou hebben geschreven. Hij bood daarin aan Gauleiter, ofwel ‘stadhouder’, van Nederland te worden als de Duitsers de bezetting van het land zouden staken.
Wie een halve eeuw geleden Middelnederlandse werken ‘voor de lijst’ las, kwam vaak uit bij 'Karel en de Elegast', dat lekker kort was, of bij 'Marike van Nimwegen die met de duivel boeleerde, wat dat ook – o lala! – mocht betekenen. En ook werd verfilmd! Dan was er
Hij had de karakterkop van een filmpersonage. Zijn leven leest ook als een filmscenario. Leopold Flam (1912-1995) was een enigmatische ‘charmeur’ maar niet altijd een koosjer mens: historicus-filosoof, inspecteur en hervormer van het geschiedenisonderricht in het Belgische rijksonderwijs, vrijzinnige Jood, verzetsstrijder, gevangene in de Mechelse Dossinkazerne en in Buchenwald. Een
De waarheid laten zien, de feiten weergeven, 'de leugen op zijn smoel slaan'. Zo beschrijft de graficus, animatiekunstenaar en decorontwerper John Heartfield in 1967 tijdens een interview het doel van zijn politieke fotomontages. Zijn beeldsatire wil aanklagen, ophelderen en ontmaskeren. Het is een middel in de politieke strijd.
Elke dierenliefhebber weet hoe sterk de band tussen mens en dier kan zijn. Dat bewijst zich ook onder bijzondere omstandigheden. Honden, katten paarden, duiven en diverse andere dieren verrichtten tijdens oorlogen en andere rampen veelvuldig uitzonderlijke en levensreddende prestaties of boden steun aan mensen die het moeilijk hadden.
Het blijft een mooie gewoonte onder vakbroeders en -zusters in de wetenschap om elkaar op belangrijke momenten in de carrière een feestbundel cadeau te doen die de jubilaris in het zonnetje zet. Dat geldt ook voor de omvangrijke bundel die is geschreven door collega’s van de met emeritaat vertrokken onderzoeker
IG Farben en de nazistaat waren twaalf jaar lang intensief met elkaar verbonden. Het Duitse chemieconcern stelde zich gewillig in dienst van Hitlers oorlogsplannen en produceerde onder andere de brandstoffen, chemicaliën, rubber en medicijnen die noodzakelijk waren om de oorlogsindustrie en het leger te bevoorraden. In fabrieken verspreid over het
Alle mooie propagandapraatjes over de bevordering van mensenrechten, vrijheid en democratie ten spijt, de Verenigde Staten zijn een nietsontziend imperium dat berust op geweld en slechts uit is op gewin. Daarvan profiteren weinigen, terwijl velen er nadeel van ondervinden. Toch steunt een meerderheid telkens opnieuw het voeren van oorlog. Dat
In de zestiende en zeventiende eeuw kende de vervolging van tovenaars, heksen en magiërs een enorme climax, al verschilde die van plaats tot plaats en van tijd tot tijd. In Friesland ontbraken eind zestiende eeuw vervolgingen zelfs, de Staten namen de ‘duivelbezweerders, waarzeggers, handkijkers en boterlezers’ niet au serieux, zo
Wie weet nog wie Willem Drees was? Bij een vorig jaar gehouden opinieonderzoek naar de beste premier van Nederland werd hij maar betrekkelijk weinig genoemd. In de top drie kwam hij niet voor, anders dan bijvoorbeeld zijn partijgenoot Wim Kok. Drees is ook al uit de canon van de vaderlandse
