De Picten, die hun naam te danken zouden hebben aan de versieringen op hun huid, vormen een raadselachtig volk dat in vroeger eeuwen het huidige Schotland bevolkt. Afgezien van enkele inscripties in steen hebben zij geen geschreven teksten achtergelaten.
De zogeheten Fajoem-portretten zijn wereldberoemd. Ze tonen levensechte afbeeldingen van, vooral jonge mensen, die tussen 100 en 300 na Christus stierven in Fajoem, een oase in Egypte. De portretjes werden op de mummie van de overledenen bevestigd en waren belangrijk voor de nabestaanden.
De auteur Louis Couperus schreef tijdens zijn tochten door Italië prachtige reisimpressies. In Florence bezocht hij het Archeologisch Museum waarbij zijn belangstelling vooral gewekt werd door de kunst van de Etruriërs. In zijn essay Etruskische kunst beschrijft de Haagse auteur de artistieke erfenis die dit volk naliet.
Tijdens onderzoek bij een antieke woning in de buurt van het Colosseum in Rome hebben archeologen een groot mozaïek aangetroffen van schelpen, Egyptisch blauwe tegels, verschillende kleuren marmer en kostbaar glas.
Ilya Leonard Pfeijffer voert de lezer in zijn roman 'Alkibiades' mee terug in de tijd, naar de vijfde eeuw v.Chr., de ‘Gouden Eeuw’ van Athene. Het is voor Athene echter niet alles goud wat blinkt.
Na twijfels over de echtheid van een Egyptische grafbeeldje (oesjabti) van farao Necho II in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden, is recent onderzoek verricht in een laboratorium van Naturalis. Het twintig centimeter hoge beeldje blijkt geen vervalsing te zijn.
De advocaat, politicus en schrijver Marcus Tullius Cicero kantte zich rond 51 voor Christus tegen de opkomst van driemanschappen en dictators die de macht wilden grijpen. Door de basisregels van de bedreigde republiek uit te schrijven legde hij misschien wel ‘de eerste grondwet van de geschiedenis’ vast.
Tom Holland is één van de succesvolste auteurs als het gaat om de oudheid, met name Rome. Recent verscheen van zijn hand het boek Pax, oorlog en vrede in het gouden tijdperk van Rome, het derde deel van een trilogie over het einde van de Romeinse republiek en het begin van het keizerrijk. De eerdere delen zijn Rubicon en Dynastie.
Metoiken waren in het oude Griekenland vreemdelingen die in Athene woonden en daar geen reguliere burgerrechten bezaten. Het woord is opgebouwd uit de woorden μετά (mede) en οἶκος (huis) en betekent dus letterlijk medebewoners.
Slavernij is voor Plato geen toestand waarin iedereen toevallig terecht kan komen, maar een aparte, ondergeschikte categorie van mens-zijn. Slaven zijn fundamenteel anders dan andere mensen, en er moet met hen anders gecommuniceerd worden dan met vrije mensen. Iedere slavenhouder dient daar permanent van uit te gaan.
In een pyxis kon inkt, cosmetica, parfum of geneeskrachtige olie bewaard worden. Vooral de versiering, een schaakbordpatroon van gekleurd email, maakt dit potje erg bijzonder.