Het sfeervolle portret bij lamplicht is altijd in het bezit van de familie van de kunstenaar gebleven. Ook is het waarschijnlijk het eerste nachtstuk van de in de negentiende eeuw internationaal succesvolle kaars- en lamplichtschilder.
Petrus van Schendel (1806-1870) is volgens het Dordrechts Museum de belangrijkste negentiende-eeuwse schilder van nachtstukken of nocturnes. Hij is vooral bekend van marktscènes bij avond. In zijn eigen tijd behoorde hij tot de best betaalde schilders van Nederland. Hij verwierf nationale en internationale roem als fijnschilder van kaars- en lamplichttaferelen, hetgeen hem de bijnaam ‘Monsieur Chandelle’ opleverde. Zijn vroegste zelfportret, uit 1828, is altijd in de familie van de kunstenaar gebleven maar kan nu dus aan het brede breed publiek getoond worden. Peter Schoon, directeur van het Dordrechts Museum, is zeer verguld met de aanwinst:
‘Het is zoveel meer dan alleen een zelfportret. Het is een zelfbewuste jonge kunstenaar – hij was 22 jaar oud toen hij het schilderde – die ons aankijkt. Met prachtig licht, van die grote olielamp en met een sfeervol stilleven op de voorgrond. Het heeft een bijzondere, bijna internationale uitstraling.’
In de recente monografie van Van Schendel uit 2012 schrijft Jan de Meere over het zelfportret:
‘Het is alsof de kunstenaar hiermee duidelijk wil maken dat hij zijn ‘niche’ gevonden heeft: voortaan zou hij onderwerpen schilderen bij kunstlicht.’
De prominente olielamp op het zelfportret is een sinumbralamp (‘lamp zonder schaduw’), destijds een noviteit. Van Schendel was naast schilder ook uitvinder en had grote interesse in dergelijke vernieuwingen.
Boek over de kunstenaar: Petrus van Schendel, een leven tussen licht en donker
