In kunstmuseum BOZAR in Brussel worden vanaf eind februari een groot aantal etsen van Rembrandt van Rijn geëxposeerd. De etsen zijn afkomstig uit de privécollectie van de Nederlandse collectioneur Jaap Mulders. Het is voor het eerst dat ze in België te zien zijn.
In de tentoonstelling Rembrandt in zwart-wit zijn straks 85 etsen van Rembrandt te zien. BOZAR:
“Ze tonen de verscheidenheid van thema’s: van Bijbelse, mythologische en allegorische taferelen, tot scènes uit het dagelijkse leven, zoals de conversatie tussen twee boeren dat het ‘vinnich kout’ is. Naast landschappen, naakten en portretten, zijn vooral de zelfportretten heel bekend.”
Enkele topstukken in de expo zijn de etsen van de Honderdguldenprent (ca 1648), het zelfportret van Rembrandt leunend op een balustrade (1639), Adam en Eva (1638) of Zicht op Amsterdam (ca 1640-1641). Het museum wijst erop dat de kunstenaar in zijn etsen vaak met licht en donker speelt.
“Hij blijkt een fotografisch talent avant-la-lettre te zijn. Zijn scherp observatievermogen en gevoel voor timing maken dat zijn etsen vaak een soort ‘snapshot’ zijn van het moment vlak vóór of nà de actie. Bij ‘De Blinde Tobias’ (1651) beeldt Rembrandt een bijbelscène uit: niet het bepalende moment waarop de vader en de zoon elkaar terug in de armen vallen na lange tijd gescheiden te zijn, maar het moment juist daarvoor, waar de vader naar de deur snelt, in een mengeling van enthousiasme en zorgelijkheid. Bovendien oogt alles heel realistisch: bij Rembrandt geen geïdealiseerde lichamen, maar een Adam en Eva (1638) van vlees en bloed.”
De getoonde etsen dateren allemaal uit de zeventiende eeuw. De meeste werden door Rembrandt zelf gemaakt of in zijn atelier vervaardigd. Anders dan bij zijn schilderijen, waar grote delen vaak door leerlingen aangevuld werden, is er bij het etswerk weinig twijfel over wat wel of niet van zijn hand is: een etsplaat is zo klein dat enkel de meester zelf er op werkte.
De etsen zijn allemaal afkomstig uit de privécollectie van de Nederlandse collectioneur Jaap Mulders. Deze ondernemer en voormalig directeur van het Nationaal Ballet van Nederland, verzamelt al meer dan 15 jaar originele Rembrandt-etsen. Hij heeft er in totaal zo’n 150 in zijn collectie, bijna de helft van Rembrandts 290 etsen tellende oeuvre.
Wie de tentoonstelling in Brussen bezoekt krijgt een tablet mee waarvoor een speciale app is ontwikkeld. Deze moedigt het publiek aan de etsen aandachtig van dichterbij te bekijken en de complexiteit van de gebruikte technieken te bestuderen. Via de app krijgt de bezoeker ook meer informatie over alle getoonde etsen.
De tentoonstelling Rembrandt in zwart-wit loopt van 26 februari tot 29 mei 2016.
Boek: Het naakte lichaam in de etsen van Rembrandt
