Een multidisciplinair team van Nederlandse en Belgische onderzoekers heeft voor het eerst een uitgebreid onderzoek uitgevoerd naar de rijke elitegraven uit de vijfde eeuw voor Christus in de Nederrijn-Maasregio. De bevindingen bieden onder meer nieuwe inzichten in de zogenoemde ‘wagengraven’ uit de Midden-IJzertijd, waaronder de enige prehistorische strijdwagen van Nederland.
Het onderzoek, vastgelegd in de publicatie Chariots on Fire, Reins of Power, beschrijft elitegraven uit onder meer Haren-Spaanse Steeg, Overasselt en het urnenveld van Ermelo-Groevenbeekse Heide. Deze graven bevatten bijzondere grafgiften zoals bronzen vaatwerk, paardentuig en wapens, en geven een beeld van een elitecultuur die zich in de vijfde eeuw voor Christus uitstrekte tot de noordelijke regio’s van de zogeheten La Tène-cultuur. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE):Â
Gekenmerkt door geïmporteerde grafgiften zoals bronzen vaten, paardentuig, wapens en soms tweewielige voertuigen, zijn deze opvallend rijke crematiegraven de meest noordelijke vertegenwoordigers van een elitecultuur die zijn wortels had in de late Hallstatt- en vroege La Tène-cultuur van meer zuidelijke regio’s in Frankrijk en het Duitse Rijnland.
Aanleiding voor het nieuwe onderzoek was de ontdekking en illegale opgraving van een La Tène-strijdwagengraf in 2018 bij Heumen.
La Tène-strijdwagen en urnenveld
De onderzoekers namen onder meer de vondsten van een oude opgraving bij Haren-Spaanse Steeg onder de loep. De ijzeren objecten die hier werden gevonden blijken niet alleen resten van twee paardenbitten te zijn, maar ook een set dubbel-ogige bouten. Dit maakt het graf van Haren-Spaanse Steeg volgens de onderzoekers uniek. Nooit eerder zijn in Nederland namelijk resten van een prehistorische La Tène-strijdwagen aangetroffen.
Verschillende van de vondsten zijn momenteel te zien in de tentoonstelling ‘Bronstijd – Vuur van verandering’ in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.
