Archeologen hebben op een akker in Dilbeek, iets ten westen van Brussel, de restanten aangetroffen van een vrijwel compleet Romeins villaterrein van 5,5 hectare in omvang. Volgens de onderzoekers gaat het om een voor Vlaanderen unieke vondst, omdat villaterreinen slechts zeer zelden zijn behouden of onderzocht.
Op circa 40 centimeter onder het maaiveld troffen de Nederlandse en Belgische archeologen de fundamenten aan van zes stenen gebouwen en de weggerotte of uitgetrokken funderingspalen van nog eens zeven à acht houten gebouwen. Het terrein was omheind door een gracht van circa twee meter breed.
Volgens cultuurhistorisch onderzoeksbureau BAAC gaat het om een zogenaamde villa rustica, oftewel een luxe boerenbedrijf uit vermoedelijk de eerste en/of tweede eeuw na Christus. Aan de kop van dit terrein stond het meest luxe (stenen) villagebouw van circa 30 meter lang en 15 meter breed, waar de eigenaar woonde, geflankeerd door een tweetal eveneens stenen gebouwen, vermoedelijk voor opslag van goederen of ter huisvesting van naaste familie.
Munten en beschilderd masker
De villa keek uit over een dal met houten boerderijen, waar de boeren die in dienst van de eigenaar stonden, gehuisvest waren. Bijzonder is ook de uit natuurstenen opgebouwde waterput die tot een diepte van circa 12 meter reikte. Het boerenbedrijf produceerde zeer waarschijnlijk landbouwproducten voor de nabijgelegen steden, bijvoorbeeld de Romeinse nederzetting in het huidige Asse, 7 kilometer ten noorden van de villa.
“Dat hier een rijke villaheer woonde, spreekt niet alleen uit de luxe gebouwen, maar ook uit het vondstmateriaal dat tijdens het onderzoek werd verzameld. Er werden bijvoorbeeld twee gouden munten en een aanzienlijk aantal zilveren en bronzen munten aangetroffen. Verder werd een uiterst zeldzame vondst gedaan van een deel van een aardewerken masker, waarop beschildering was aangebracht. Dergelijke maskers werden vaak gedragen door acteurs bij toneeluitvoeringen, maar een decoratieve functie in de villa is ook niet uitgesloten.”
De opgraving biedt de archeologen een uniek bijzonder inkijkje in de ontwikkeling van een villaterrein en het dagelijkse leven hierbinnen. Tevens werpt het onderzoek nieuw licht op de Romeinse tijd in onze regio, bijvoorbeeld in combinatie met de recent aangetroffen kadewerken in een voormalige arm van de Zenne in Brussel.
