Rembrandt van Rijn tekende een aanzienlijk aantal naakten. De kunstenaar deed dat op geheel eigen wijze en dat kwam hem ook op kritiek te staan. Museum Het Rembrandthuis staat vanaf volgende maand met een tentoonstelling stil bij de getekende naakten van Rembrandt.
In de zeventiende eeuw deed Rembrandt met zijn leerlingen mee aan de nieuwe trend om modellen te tekenen, maar met een andere aanpak dan zijn tijdgenoten. Rembrandt presenteerde de werkelijkheid en voldeed niet aan het gangbare schoonheidsideaal. Het Rembrandthuis:
“Dit kwam hem op hevige kritiek te staan. Het gebruik van de naaktmodellen ontketende een discussie over kunst, schoonheid en vergankelijkheid, onderwerpen die destijds even gevoelig lagen als nu.”
In de tentoonstelling Rembrandts naakte waarheid zijn straks ruim vijftig schilderijen, tekeningen, schetsen en boeken te zien zijn uit verschillende Europese en Amerikaanse openbare en privécollecties, aangevuld met een selectie van Rembrandts etsen uit de collectie van het Rembrandthuis. Bijzonder zeldzaam zijn de getekende naaktstudies, zoals Rembrandts Zittende naaktmodel, uit The Art Institute (Chicago).
Prostituees
Tijdens de Renaissance begonnen kunstenaars met levende modellen te tekenen. Het duurde echter even voordat er ook naakte modellen figureerden. Vrouwelijke naaktmodellen kwamen pas later in beeld. In het atelier van Rembrandt poseerden zijn leerlingen vaak naakt voor elkaar, maar voor vrouwelijk naakt werd gebruik gemaakt van prostituees. Hierbij verbeeldde Rembrandt zijn modellen zoals ze waren: niets verhullend en niets ontziend. Hij verbeeldde hangende borsten, rimpels, plooiende buiken, pokdalige dijen en voer zijn eigen koers, tegen de heersende mode in.
Om de link te leggen naar de hedendaagse kunst, werkt Het Rembrandthuis in de tentoonstelling samen met de Nederlandse fotografe Carla van de Puttelaar. De fotografe, gespecialiseerd in portretfotografie, staat bekend om haar “Rembrandteske manier van (naakt) fotografie”. Dit komt voornamelijk terug in het gebruik van licht en donker, waarbij het vrouwelijk lichaam op een niets verhullende manier centraal staat.
In aanvulling op Rembrandts naakte waarheid zal Van de Puttelaar, geïnspireerd door de tentoonstelling, een nieuwe collectie foto’s presenteren in het auditorium van het Rembrandthuis.
Rembrandts naakte waarheid is te zien van 12 februari tot en met 16 mei 2016.
