De drieëntwintigste januari 1968 werd de USS Pueblo, een Amerikaans marineschip, voor de kust van het Koreaanse schiereiland door de Noord-Koreaanse marine geënterd. Het voorval nam al vlug enorme proporties aan en even leek het erop dat een nucleair conflict tussen de Verenigde Staten en communistisch Korea onafwendbaar was. Het verhaal:
Hoe het allemaal begon
De kaping van de USS Pueblo
Onder het voorwendsel dat de USS Pueblo de twaalfmijlszone was binnengedrongen en daarmee de territoriale wateren van Noord-Korea had geschonden, kwam het de 23ste januari 1968 tot een incident zonder weerga. Zwaar bewapende Noord-Koreaanse torpedobootjagers omsingelden de Pueblo en eisten dat het schip onmiddellijk zou bijdraaien. Toen Bucher weigerde hieraan gevolg te geven openden de oorlogsbodems het vuur waarbij naast verscheidene gewonden één bemanningslid, de eenentwintigjarige “petty officer” Duane Hodges om het leven kwam. Bucher zag het zinloze van verder verzet in en de USS Pueblo werd als een soort oorlogstrofee naar de Noord-Koreaanse havenstad Wonsan geëscorteerd waar het aan de ketting werd gelegd.
Toen het nieuws van de kaping de Amerikaanse regering bereikte werden in allerijl verscheidene scenario’s uitgewerkt om de bemanning te bevrijden. Binnen militaire kringen ontstond evenwel al snel de vrees dat een gewapend optreden tegen Noord-Korea niet alleen het leven van de gevangen genomen zeelui in gevaar zou brengen, maar mogelijks ook de Chinezen of de Sovjets ertoe zou aanzetten zich in het conflict te mengen. Uiteindelijk werd om een verdere escalatie te vermijden besloten geen militaire actie te ondernemen en via diplomatiek overleg een uitweg te zoeken voor de situatie.
Een moeizame dialoog
De onderhandelingen om de vrijlating te bewerkstelligen van de bemanningsleden van de USS Pueblo begonnen in de zomer van 1968 maar dreigden algauw in een totale impasse te verzeilen. Aan beide zijden liep de nervositeit hoog op, in zoverre zelfs dat admiraal Ulysses Sharp (1906-2001), de toenmalige commandant van de Amerikaanse vloot in de Pacific opperde om Noord-Korea met een gerichte nucleaire aanval op enkele strategische doelen op de knieën te dwingen. Uit recent vrijgegeven documenten van het NSA, het Amerikaanse “National Security Agency”, blijkt dat Sharps voorstel ernstig werd genomen en pas te elfder ure werd afgeblazen nadat kapitein Bucher tijdens een door de Noord-Koreanen georganiseerde persconferentie de Amerikaanse overheid opriep het gekibbel te staken en een oplossing uit te werken. Toen kort daarna president Lyndon B. Johnson (1908-1973) in een schrijven aan Noord-Korea erkende dat de USS Pueblo de Noord-Koreaanse territoriale wateren met opzet was binnengedrongen voor spionageactiviteiten werd een overeenkomst bereikt.
Het einde van de beproeving
Op 23 december 1968, precies elf maanden na hun gevangenname werden de bemanningsleden van de Pueblo overgebracht naar de gedemilitariseerde zone die de grens vormt tussen Noord- en Zuid-Korea waar ze onder ruime persbelangstelling door de Noord-Koreanen in vrijheid werden gesteld. Terug in de Verenigde Staten werden ze als helden onthaald. Naast onder meer tien “Purple Hearts” voor enkele bemanningsleden werd aan Duane Hodges postuum een “Silver Star” verleend terwijl alle anderen de “Navy Commendation Medal for Valor” en de “Prisoner of War Medal” kregen uitgereikt.
Het verdere verhaal
In de jaren zeventig werd de Pueblo door de Noord-Koreanen als drijvende attractie en propaganda-instrument afgemeerd aan een kade van de Pothong rivier in Pyongyang waar het sinds enige tijd deel uitmaakt van het “Victorious Fatherland Liberation War Museum”. Officieel maakt de USS Pueblo tot op de dag van vandaag echter nog steeds deel uit van de Amerikaanse marine. Het schip werd bewust nooit geschrapt uit de actieve dienst en is daarmee na de USS Constitution, een houten driemaster uit 1797, het oudste vaartuig van de Amerikaanse vloot.
