Historisch logo keert terug op Ajax-shirt

Het historische logo van Ajax prijkt komend seizoen op het thuistenue van de Amsterdamse voetbalclub. Hiermee komt men tegemoet aan de wens van veel supporters die al lange tijd vragen om de terugkeer van het oude logo.

Onder het motto “Geef Ajax zijn gezicht terug” startten fanatieke supporters jaren geleden een actie om het oude logo, met daarop een gedetailleerde pentekening van een Griekse held, op het shirt terug te krijgen. Tijdens de introductie van een vernieuwd logo in 1990 was die buste namelijk vervangen door een veel modernistischer exemplaar, opgebouwd uit slechts elf lijnen. Volgens sommige supporters deed dat nieuwe logo de waarden van de club helemaal geen eer aan. Het nieuwe logo straalt wat hen betreft bijvoorbeeld geen kracht, authenticiteit, historie en succes uit.

Supportersverenigingen F-side, Vak 410, South Crew en North Up lanceerden hierop een grote campagne om het logo terug te krijgen. In 2014 werd op de Dam in Amsterdam bijvoorbeeld een enorm oud Ajax-logo ontrold. Hoewel deze supporters blij zullen zijn dat het logo nu terugkeert op het shirt hebben ze de strijd niet definitief ‘gewonnen’. Het gaat volgens de clubleiding namelijk slechts om een eenmalige terugkeer van het oude logo. Na dit seizoen keert normaal gesproken de moderne variant van het logo weer terug. Boven het logo zijn komend jaar niet de drie traditionele kampioenssterren te zien. Deze nog wel opgenomen als nekdetail, met daarin dan ook de drie Amsterdamse Andreaskruisen verwerkt. De club heeft voor komend seizoen nog meer aangepast aan het shirt:

“Naast het historische logo is ook eenmalig de kleur rood aangepast en de rode baan smaller gemaakt, om de directe verwijzing naar shirts uit het verleden van Ajax te voltooien. Net als bij sommige eerdere shirts, is het Ajax-logo deels op de rode baan en deels op de witte baan geplaatst.”

Verder is bekendgemaakt dat Ajax in het nieuwe seizoen tijdens wedstrijden in de Eredivisie en KNVB Beker niet speelt met achternamen op het shirt. Tijdens Europese wedstrijden zijn de namen wel te zien. Dat is namelijk een vereiste van de UEFA.

De held Ajax (of Menelaus)

Ajax is een van de helden uit de Griekse mythologie. Hij komt voor in de oude verhalen over de Trojaanse oorlog en was na Achilles de sterkste strijder aan de zijde van de Grieken. De Amsterdamse club werd naar deze held vernoemd, maar of het logo ook zijn gezicht toont is niet helemaal duidelijk.

Feit is dat er pas sinds 1928 op het logo een buste van een Griekse held is te zien. Mogelijk gaat dit echter niet om een buste van Ajax. De afbeelding is namelijk gebaseerd op een originele buste uit de collectie van de Vaticaanse Musea waarvan gezegd wordt dat hier Menelaus wordt afgebeeld, een voormalige koning van Sparta en een van de vrijers van de legendarische Helena. De buste in Vaticaanstad is een Romeins kopie van een oorspronkelijk Grieks beeld. Vermoed wordt dat deze buste weer is gebaseerd op een beeld uit de zogeheten Pasquino-groep, een marmeren beeldengroep uit circa 200-150 v.Chr.

De marmeren buste van Menelaus zoals te zien in de Vaticaanse Musea

Hoewel lange tijd is beweerd is dat op het logo van Ajax in werkelijkheid dus Menelaus is te zien, is er tegenwoordig reden om daaraan te twijfelen. Sommige kunsthistorici menen dat het beeld uit de Pasquino-groep lange tijd namelijk verkeerd is uitgelegd. Aanvankelijk ging men ervan uit dat dit beeld Menelaos toonde met levenloze lichaam van Patroclus bij zich, maar tegenwoordig zijn er ook kenners die vermoeden dat in werkelijk Ajax wordt afgebeeld met het dode lichaam van de beroemde held Achilles. In dat geval zou op het Ajax-logo dus tóch gewoon een beeld van de Griekse held Ajax te zien zijn…

Het beeld uit de Pasquino-groep:

Ook interessant: Geschiedenis van de Klassieker: Ajax-Feyenoord
…of: ‘Langharig tuig’ Ajax moest zich knippen voor Europees duel
…of: Ajax, held uit de Trojaanse oorlog
Boek: Het Gouden Ajax. De magische jaren 1965-1973