Recentelijk is meer bekend geworden over het massagraf dat eind vorig jaar in Vianen werd gevonden. Er zijn volgens archeologen sterke aanwijzingen gevonden dat het massagraf gekoppeld kan worden aan de Eerste Coalitieoorlog (1792-1797) en dat sprake is van omgekomen Britse soldaten. Dat meldt de gemeente Vijfheerenlanden.
Zowel sporen op de skeletten als onderzoek in krantenarchieven maakt de context volgens de onderzoekers steeds aannemelijker.
Eerder werd melding gemaakt van (extreme) geweldsporen op de skeletten. Bij nadere bestudering van de skeletten met deze sporen, bleek in een aantal gevallen sprake te zijn van zaagsporen. Deze zaagsporen zouden een indicatie zijn van medische handelingen (amputaties, autopsies en dergelijke), uitgevoerd door een chirurgijn of iemand anders met medische kennis. De gemeente:
“Omdat sprake is van jonge jongens en mannen in het graf, liggen militaire slachtoffers voor de hand. De aanwijzingen voor medische handelingen duiden op een mogelijk veldhospitaal waar gewonde en zieke soldaten verzorgd konden worden. Aangezien een veldhospitaal niet op plek van de veldslag zelf werd ingericht, maar doorgaans wat verder van het strijdgewoel, werd duidelijk dat het graf geen slachtoffers hoefde te bevatten van gevechten rondom Vianen.”
Op enkele gebitten zijn slijtagesporen aangetroffen die zijn veroorzaakt door de ronde steel van een pijp. Deze mannen hebben dus pijp gerookt. Het roken van tabak komt in Nederland voor vanaf circa 1600. Tabak was een duur genotsproduct en werd in eerste instantie alleen gebruikt door de rijken. Vanaf circa 1690 is pijproken gangbaar onder alle lagen van de bevolking. Omdat er meerdere aanwijzingen zijn voor jongens en mannen van arme komaf, concluderen de onderzoekers nu dat het graf niet ouder kan zijn dan 1690.
Veldhospitaal
Het hospitaal was ingericht door en voor Engelse soldaten die op Nederlands grondgebied samen met onder andere het Staatse leger en troepen uit Pruisen, vochten tegen de Fransen. Deze oorlog staat bekend als de Eerste Coalitieoorlog (1792-1797). Uit andere krantenartikelen uit deze periode is bekend dat het veldhospitaal te Vianen op 30 december 1797 verhuisde naar Amersfoort. Deze oorlog verliep dramatisch voor de Engelsen. Dit blijkt onder andere uit dagboeken van Engelse soldaten. Vele soldaten bezweken tijdens de oorlog door ziekte, ondervoeding en kou.
Korte video over de opgraving in Vianen:
Vervolgonderzoek
Wethouder Christa Hendriksen over het onderzoek:
“Al deze informatie samen maakt het aannemelijk dat het massagraf waarschijnlijk aan deze gebeurtenissen gekoppeld kan worden. En dat de jongens en mannen die hier begraven zijn uit Engeland afkomstig waren. Het vervolgonderzoek, waaronder ook archiefonderzoek, zal moeten uitwijzen of deze vermoedens kloppen. Het is puur toeval dat dit C14- en isotopenonderzoek in Engeland wordt uitgevoerd. Vanwege de Britse achtergrond hebben wij contact gelegd met de Britse overheid om hen op de hoogte te brengen.”
Ook interessant: De Bataafs-Franse tijd (1795-1813)
