Invloedssfeer (invloedssferen) – Betekenis van de term

Het begrip invloedssfeer heeft de maken met het uitoefenen van gezag door een staat, in gebieden buiten die staat. De term invloedssfeer wordt vooral gebruikt in relatie tot het kolonialisme en de Koude Oorlog, toen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie geografisch omvangrijke invloedssferen hadden.

Betekenis van invloedssfeer

Een gangbare definitie van invloedssfeer is:

“Een gebied of regio waar een staat veel invloed kan en doet gelden. Dit gebeurt meestal onder (stilzwijgende) goedkeuring van andere staten.”

Een eveneens bekende omschrijving van het begrip is deze:

“Een geopolitiek gebied dat door een externe staat op indirecte wijze wordt gedomineerd.”

Voorbeelden van bekende invloedssferen

In de geschiedenis zijn tal van voorbeelden te vinden van staten die naastgelegen – of verafgelegen regio’s – in politiek opzicht domineerden. Bekende voorbeelden zijn te vinden in het kolonialisme . Zo stond bijvoorbeeld China, toen het gekolonialiseerd was, deels onder Russische, Engelse, Duitse en Franse invloed. Indonesië lag tijdens de koloniale tijd (Nederlands-Indië) in de Nederlandse invloedssfeer.

‘The Great Game’ – het strategische conflict tussen Groot-Brittannië en Rusland om hun invloed in Centraal-Azië te laten gelden – is ook een voorbeeld van de rol van invloedssferen.

Verder moet de Koude Oorlog genoemd worden. Op de Conferentie van Jalta (februari 1945) hadden het Westen en Oosten hun invloedssferen afgebakend. De Verenigde Staten oefenden invloed uit in West-Europa, de NAVO-landen, Japan, Zuid-Korea, Taiwan, Zuid-Vietnam, Australië en Canada. Terwijl de Sovjet-Unie politieke invloed had in de landen van het Warschaupact in Oost-Europa, maar ook in (onder meer) de Volksrepubliek China (tot de jaren vijftig), Cuba, Mongolië, Noord-Korea en Noord-Vietnam.

Bronnen ▼