Yad Vashem heeft gisteren postuum de Duitse Wehrmachtofficier Wilm Hosenfeld geëerd. Dit omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog onder meer de Joodse pianist Wladyslaw Szpilman redde.
Yad Vashem, het Israëlische instituut dat de herinnering aan de holocaust levend houdt, verleende hem de titel ‘Rechtvaardige onder de volkeren’. De toekenning is gebaseerd op verklaringen van overlevenden van de holocaust. Volgens die verklaringen beschermde hij tijdens de oorlog ten minste twee Poolse joden. De bekendste persoon die hij voor de genocide behoedde is de Pools-Joodse muzikant Wladyslaw Szpilman.
Een andere Jood die hij beschermde was Leon Wurm. Deze zou, nadat hij was ontsnapt uit een trein met de bestemming vernietigingskamp Treblinka, door Hosenfeld in dienst zijn genomen.
Het verhaal van Wladyslaw Szpilman is in 2002 verfilmd door de Poolse regisseur Roman PolaÅski. Dit onder de titel The Pianist. In deze film is onder meer te zien hoe de ondergedoken Szpilman in contact komt met de Duitse Wehrmachtofficier Wilm Hosenfeld.
‘Wij beesten’
Hosenfeld werd na de oorlog door de Sovjets gevangen genomen. In 1952 stierf hij in een gevangenenkamp. Uit gevonden dagboekaantekeningen blijkt dat Hosenfeld veel moeite had met de wijze waarop Joden in Warschau behandeld werden. Zo schreef hij in juni 1943, na de opstand in het getto van Warschau bijvoorbeeld: “Talloze Joden zijn omgebracht, zonder reden, zonder nut, zonder nadenken. (…) Zo willen wij de oorlog winnen, wij beesten. Met deze gruwelijke massamoord aan de Joden hebben wij de oorlog verloren. Wij hebben een onuitwisbare schande, een onophefbare vloek op ons geladen.”
Enkele minuten uit de film ‘The Pianist’ waarin te zien is hoe Szpilman en Hosenfeld elkaar ontmoeten: