Je eigen hachje redden – Herkomst en betekenis

Als je ergens ternauwernood aan ontsnapt, dan heb je je hachje gered. Je bent ontkomen en met de schrik vrijgekomen. Het had erger kunnen aflopen… Waar komt deze bekende uitdrukking eigenlijk vandaan en wat is een hachje?

Hachje is een oud woord dat zoveel betekent als stuk, brok, homp, buit of bezit. In de uitdrukking staat het hachje feitelijk voor het meest waardevolle dat een mens bezit: het leven. In vroeger tijden werd het woord vooral gebruikt in de betekenis van ‘stuk’ of ‘brok’, vaak in verband met een stuk afgesneden vlees. Later kwam daar de betekenis ‘buit’ bij. Zoals in:

“Het hachje laten glijden” – Betekenis: de prooi of de buit prijs geven, zich gewonnen geven

Weer later werd hachje vooral als synoniem voor ‘het leven’ gebruikt. “Het hachje er bij inschieten”, werd bijvoorbeeld wel gezegd van iemand die zijn of haar leven verloor. Het woord komt ook wel voor in de variant:

“Aan je eigen hachje denken.”

Hiermee wordt bedoeld dat iemand alleen aan zichzelf denkt en dus egoïstisch zijn eigen leven en belang centraal stelt.

Overzicht van historische uitdrukkingen en gezegden
Boekenrubriek: Taalgeschiedenis

Bronnen ▼