Over enkele dagen ligt een Nederlandse vertaling van Hitlers beruchte boek Mein Kampf in de winkel. Het gaat om de vertaling van de Duitse editie mét wetenschappelijk commentaar. Dat het boek in Nederland verschijnt is bijzonder. Officieel is het hier sinds 1974 namelijk verboden om Mein Kampf te herdrukken omdat het beruchte boek uitlatingen bevat die beledigend zijn voor Joden en aanzetten tot haat, discriminatie en gewelddadig optreden tegen Joden.
Dat Mein Kampf, onder de Nederlandse titel Mijn strijd, nu toch in Nederland verschijnt is bijzonder, maar niet helemaal verbazingwekkend. Het boek is online met een paar muisklikken te downloaden en na het vervallen van het auteursrecht verscheen in Duitsland in 2015 een kritische heruitgave met wetenschappelijk commentaar. Uitgeverij Prometheus bemachtigde de auteursrechten en liet het werk hierna vertalen. De uitgever is tegen het algehele verbod.
“Wie de oorzaken van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust beter wil begrijpen, moet Mein Kampf lezen. In dit boek geeft Adolf Hitler een diep inzicht in zijn plannen en gedachtewereld.”
Prometheus wijst er verder op dat het boek vroeger veelvuldig is gerecenseerd en gelezen, maar door vrijwel niemand serieus werd genomen.
“Een gemiste kans, want zelden was een politicus zo openhartig over zijn bedoelingen als Adolf Hitler. Mein Kampf leest namelijk als een blauwdruk voor het beleid van het nationaalsocialisme na de machtsovername van 1933.”
Rechtszaak
De rechtbank in Amsterdam meende in deze zaak dat een veroordeling niet verenigbaar was met artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, waarin het recht op vrijheid van meningsuiting en persvrijheid wordt geregeld. In een motivatie stelde de rechter onder meer:
“Maatschappelijke ontwikkelingen, met name de zeer eenvoudige verkrijgbaarheid van (de tekst van) Mein Kampf via het internet en de context waarbinnen verdachte het boek als historisch object ter verkoop aanbiedt, maken dat een veroordeling van verdachte in een democratische samenleving niet noodzakelijk is ter bescherming van Joden tegen discriminatie, belediging en aanzetting tot haat wegens hun ras en/of godsdienst.”
Vanwege het wetenschappelijke karakter van de heruitgave verwacht Prometheus geen grote problemen.
Goede uitleg
Aangezien de uitgever is aangesloten bij het Centraal Boekhuis, de grootste logistieke dienstverlener op het gebied van Nederlandse boeken, is de vertaling van Mein Kampf straks automatisch verkrijgbaar bij verschillende online boekhandels. Of fysieke boekhandels het boek straks open bloot op de leestafels leggen moet afgewacht worden.
Het Nieuw Israëlietisch Weekblad (NIW) en Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) hebben geen bezwaren tegen de verschijning van de kritische editie van Mein Kampf. Esther Voet van het NIW:
‘Aangezien het historisch besef aan het verminderen is, vinden we het erg relevant dat het boek met context wordt gepresenteerd. Overal op internet is het boek beschikbaar en dan is het vooral van belang dat de lezer goede uitleg krijgt.’
De vertaling heeft 848 pagina’s en is kost ongeveer vijftig euro.
De Nederlandse heruitgave: Mijn strijd (Mein Kampf)
Interview: ‘Mein Kampf zegt meer over ons dan ons lief is’
Achtergrond: Mein Kampf – Het verboden boek van Adolf Hitler
Opinie-stuk Historiek: Hef dat ‘Mein Kampf’-verbod eindelijk eens op (2013)
