Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 21 | Signalementen week 23 >>>

Selectie week 22 (2022)

De mannen van Poetin
In De mannen van Poetin onthult onderzoeksjournalist en voormalig correspondent in Moskou Catherine Belton het verhaal over de machtsgreep van Vladimir Poetin en zijn KGB-trawanten. Mede aan de hand van exclusieve interviews met belangrijke insiders vertelt Belton hoe de mannen van Poetin een nieuwe club van oligarchen vormden, zich meedogenloos allerlei bedrijven toe-eigenden, de economie overnamen, miljarden overhevelden, de scheidslijnen tussen de politieke macht en de georganiseerde misdaad lieten vervagen, tegenstanders uitschakelden en vervolgens hun rijkdom en macht gebruikten om hun invloed in het Westen uit te breiden.
De Perzen
De Grote Koningen van Perzië regeerden over het grootste rijk uit de oudheid, dat zich uitstrekte van Libië tot de Aziatische steppen, en van Ethiopië tot Pakistan. In het hart van het rijk lag de legendarische paleisstad Persepolis, in het zuiden van het huidige Iran, waar de Achaemenidische koningen woonden. Onze kennis over het Perzische rijk is van oudsher afkomstig van Griekse schrijvers zoals Herodotus. Maar de gerenommeerde hoogleraar Lloyd Llewellyn-Jones doet nu een beroep op originele Achaemenidische bronnen.
De wonderen van het leven
Deze novelle uit 1904 speelt zich af in het zestiende-eeuwse Antwerpen. Een rijk en vroom koopman wil een schilderij aan de kathedraal schenken uit dankbaarheid voor de wonderbaarlijke genezing van zijn moeder. Hij geeft de opdracht aan een bejaarde schilder, die in zijn zoektocht naar een model voor de Maagd Maria terechtkomt bij een Joods meisje dat is gevlucht voor de pogroms in het oosten van Europa. De vriendschap tussen de oude schilder en het meisje bloeit tegen de achtergrond van de op til zijnde Beeldenstorm, die de apotheose vormt van het verhaal.
Geschiedenis van de veehandel en veemarkten in Friesland
Met een ferme handslag en een krachtig uitgesproken GELOK (geluk) accepteert een Friese veehandelaar het bod van een koper. De koop is gesloten. Zo is het eeuwenlang gegaan. De veehandel in Friesland is al vele generaties belangrijk voor families die er hun brood in verdienen en draagt wezenlijk bij aan de regionale welvaart. Dit rijk geïllustreerde boek toont het roemrijke verleden van de Friese veehandel en veemarkten. Naast aandacht voor de economische en sociale aspecten, de infrastructuur en logistiek, sluit het boek af met de boeiende geschiedenis van de familie Pilat, een geslacht van veehandelaren in Friesland.
Hegel

Monumentale nieuwe biografie van een van de grootste filosofen aller tijden: Georg Wilhelm Friedrich Hegel. 250 jaar na zijn geboorte laat Jürgen Kaube zien hoe deze titaan van de wijsbegeerte zijn tijd in gedachten wilde vangen. Hoe verhoud je je tot een heden waarin alles lijkt te veranderen? Hegels antwoord op deze vraag was een complex filosofisch systeem dat alles samenbracht. In onze tijd van polarisatie is deze poging tot synthese relevanter dan ooit.
Het bedwongen bos
Niets is veranderlijker dan de menselijke kijk op de natuur. Eeuwenlang gold de Nederlandse wildernis als een wijkplaats voor rovers en roofdieren, maar ook als een vindplaats van voedsel, brandhout en bouwmateriaal. Pas sinds de Verlichting is de natuur iets geworden waarvan we, los van nut en gevaar, zijn gaan houden. Het bedwongen bos beschrijft deze fascinerende ontwikkeling. Aan deze ingrijpend gewijzigde heruitgave is een hoofdstuk toegevoegd over de donkere dagen sinds het eerste kabinet-Rutte, en de alarmerende staat waarin de Nederlandse natuur zich bevindt.
Bespreking: De Nederlandse natuur door de eeuwen heen
Achtervolgd door de staatsmaffia
Een waargebeurde financiële thriller waarin een gestolen $230 miljoen, moord op een advocaat en Poetins geheime dienst een hoofdrol spelen. Vervolg op het succesvolle Vijand van de Russische staat. Achtervolgd door de staatsmaffia door Bill Browder is het verslag van een waargebeurd corruptieschandaal, een zinderend internationaal avontuur en aangrijpend pleidooi voor gerechtigdheid ineen. Bill Browders advocaat Sergej Magnitski wordt in een Russische gevangenis in koelen bloede vermoord. Browders leven verandert voorgoed.
Hierheen naar het gas, dames en heren

In 1951 maakte de Poolse schrijver Tadeusz Borowski, achtentwintig jaar oud, een einde aan zijn leven. Hij liet een uitzonderlijk oeuvre na, waarin hij zijn oorlogs- en kampervaringen verwerkte. Acht jaar eerder, in 1943, was hij als niet-Joodse Pool gedeporteerd naar Auschwitz en vervolgens naar andere concentratiekampen. Maria, zijn geliefde, die al eerder was opgepakt, overleefde Auschwitz eveneens. Ze trouwden na de oorlog. Een paar dagen nadat hun dochter werd geboren stierf Borowski door het gas.
Sterven in brieven
Paul Pelckmans traceert de groei van onze moderne omgang met de dood en de taboes er rond. Ook de dood is veranderlijk. Of toch de manier waarop we ermee omgaan. De Verlichting zorgde voor zo’n kantelpunt in ons denken over dood, afscheid en hiernamaals. Het taboe rond de dood, dat vandaag zo vanzelfsprekend lijkt, bestond tot dan simpelweg niet. Vóór de Verlichting was de zorg om het hiernamaals de evidente prioriteit: de overledene moest in het (juiste) hiernamaals terechtkomen. Met het verlichtingsdenken verschuift de focus naar het afscheid.
Van Aristoteles tot algoritme
Kunstmatige intelligentie is grotendeels het domein van technici en programmeurs en van grote bedrijven als Google. Ze wordt gebruikt in praktische toepassingen als gezichtsherkenning, vertaalmachines en gepersonaliseerde koopsuggesties. Maar met de opkomst van kunstmatige intelligentie rijzen er ook fundamentele vragen. Kan een machine zonder een menselijke geest wel echt denken? En zijn mens en maatschappij beter af met kunstmatige intelligentie?
Castel del Monte, tussen feit en fictie
Castel del Monte in Apulië (Italië) is een van de bekendste kastelen ter wereld. Bijna alles aan het kasteel is achthoekig. Het is in opdracht van keizer Frederik II van Hohenstaufen rond 1240 gebouwd. Er zijn honderden boeken over geschreven, maar niet één in het Nederlands en ook niet één wereldwijd waarbij in een historiografische benadering alle mogelijke theorieën over de symboliek en de functie van het kasteel bij elkaar gebracht zijn.