Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 39 | Signalementen week 41>>>
Selectie week 40
Atlas van de Veluwe
De Veluwe staat bekend om de uitgestrekte bossen, heidevelden en zandvlakten. Maar ook de randzones horen erbij; ze zijn historisch, geologisch en hydrologisch er onlosmakelijk mee verbonden. In feite is de Veluwe één groot, samenhangend gebied tussen de Rijn, de IJssel en de kust van de Zuiderzee, nu het Randmeer, en kent daardoor uiterst gevarieerde natuur- en cultuurlandschappen.
De brandende aarde
Hoe de mens de aarde veranderde
Door grote uitvindingen in en innovatie van de landbouw is de productie van voedsel gigantisch gegroeid. Razendsnelle ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat de levensverwachting van miljarden mensen binnen een tijdsbestek van enkele decennia overal ter wereld sterk is toegenomen. Tegelijkertijd heeft technologische vooruitgang eraan bijgedragen dat de mens zowél zijn medemens als de aarde uitbuit.De Gottschalls
Een familiegeschiedenis, 1700-1950
De Gottschalls vertelt het verhaal van een Joodse familie uit het dorp Klein-Gerau, nabij Frankfurt: middenstanders met een kleine worstfabriek en een winkeltje aan huis. Eeuwenlang geven de Gottschalls kleur aan de dorpsgemeenschap, ze delen lief en leed. Maar als Hitler in 1933 aan de macht komt, verandert hun leven in een nachtmerrie.De grimmige lente van 1940
De lotgevallen van achttien jongvolwassenen in WOII
De Tweede Wereldoorlog schudt de levens van achttien jonge mensen dooreen. Ze zijn onervaren, soms naïef en lichtzinnig, vaak gepassioneerd. Wanneer in september 1944 de vijand het land verlaat, komen sommigen achter de tralies terecht, voor anderen komt er een eind aan het eindeloze lijden in concentratiekampen of de folterkelders van de Gestapo.De verscheurde staten van Amerika
De Amerikaanse Burgeroorlog, de rol van België en het gevaar voor een nieuwe burgeroorlog
De bestorming van het Capitool in Washington op 6 januari 2021 is een wake-upcall. Een burgeroorlog in de Verenigde Staten leek te absurd om te overwegen, maar vandaag wordt hij gevreesd. Tijdens de Civil War (1861-1865) tussen de Noordelijke en Zuidelijke Staten vielen bijna een miljoen doden. Aanleiding voor het conflict was de slavernij. Inzet van de interne broedertwist was de democratie. En die vormt opnieuw de inzet van de presidentsverkiezingen dit najaar.Fragment: Van welkom tot wantrouwen: Amerika en zijn immigranten
Franciscus Lieftinck (1835-1917)
Welbespraakt parlementariër
Franciscus Lieftinck (1835-1917) begon als predikant op het Friese platteland. Twintig jaar later trad hij toe tot de Tweede Kamer. Hij zou er achtendertig jaar lang blijven zitten. Als parlementariër was hij getuige van de ontwikkelingen van zijn tijd. Een tijd waarin de schoolstrijd woedde, van eerste stappen op het gebied van de sociale wetgeving, van de monumentenzorg.Bespreking: Van predikant en politicus tot vrijmetselaar
Feesten als wilde beesten
Nederland 50 jaar normaal
Feesten als Wilde Beesten is een uniek concert- en fotoboek over de betekenis en invloed van de Achterhoekse boerenrockband Normaal. Het vuistdikke bewaarexemplaar legt de bewogen geschiedenis vast vanuit het perspectief van de fans. Geen interviews en lange verhalen, maar een prachtige en overzichtelijke impressie van de Vijftigjarige Veldtocht door Nederland met meer dan 3000 optredens en meer dan vijf miljoen bezoekers in zalen en feesttenten.Han Hollander
De eerste radiostem van het Nederlandse voetbal
De legendarische Han Hollander was de eerste en lange tijd enige sportverslaggever op de Nederlandse radio. In maart 1928 debuteerde hij bij de nog jonge AVRO met een rechtstreeks verslag van de voetbalinterland Holland-België. Zijn optreden, vanuit een mobiel hokje op het dak van het stadion, was direct een sensatie. Hollander zette de toon voor de generaties radioverslaggevers die na hem zouden komen.Heksen
Een wereldgeschiedenis in 13 heksenprocessen, van de middeleeuwen tot nu
In Heksen vertelt Marion Gibson de geschiedenis van heksenjachten aan de hand van dertien tragische verhalen van slachtoffers. Die werden veelal vanwege hun geslacht, seksualiteit, religie of afkomst als gevaarlijk bestempeld en beschuldigd van zwarte magie, vervolgens werden ze veroordeeld en in veel gevallen vermoord.Het eeuwige vuur
Honderd jaar staal aan de Noordzee
Een eeuw geleden ontbrandde aan de Noordzee het vuur van de Koninklijke Hoogovens. De komst van de fabriek betekende een mijlpaal in de Nederlandse industriegeschiedenis. Staal, het materiaal der vooruitgang, hoefde niet langer geïmporteerd te worden, maar kwam uit eigen boezem. En dat dankzij de inspanning van ruim twintig industriëlen, onder wie Anton Philips en de gebroeders Stork.Machineman
De tijden van Eise Eisinga
Bij het aanbreken van de Bataafse revolutie in het jaar 1795 en de val van Willem V van Oranje durven de Nederlandse democratischgezinde patriotten het aan de geschiedenis van voren af aan van start te doen gaan. Onder de voor de allereerste keer in de Nederlandse geschiedenis democratisch gekozen volksvertegenwoordigers die vanaf dat jaar hoopvol beginnen te bouwen aan een rechtvaardiger samenleving bevindt zich ambachtsman, hoofdrekenwonder, wereldverbeteraar, volksonderwijzer, voormalige politieke gevangene en pas teruggekeerde patriotse vluchteling Eise Eisinga (1744-1828): Nederlands bevlogen Planetariumbouwer uit de eeuw van de Verlichting.Rust, reinheid en regelmaat
Wijsheid van vroeger voor het leven van nu
In 1905 lanceerde de Harlinger wijkverpleegkundige Sien van Hulst het credo rust, reinheid en regelmaat en sindsdien zijn de drie R’en nooit meer helemaal weggeweest. Van de woorden alleen al gaat iets weldadigs uit, de heerlijke belofte van overzicht en controle, van orde en kalmte.Theodor Sanders 1847-1927
De vergeten compagnon van Berlage
Architect, spoorwegingenieur en ondernemer Theodor Sanders zette zich onvermoeibaar in voor de vooruitgang op technisch, economisch en maatschappelijk gebied. Opgeleid in Delft en Wenen, bouwde hij villa’s in Apeldoorn en Baarn. Sanders droeg bij aan de opbloei die Amsterdam eind 19e eeuw doormaakte, een leertijd voor zijn jongere compagnon Berlage.Fragment: Baden met Berlage in Baarn
Van kinderwieg tot soldatengraf
Onderwijs en indoctrinatie in Hitlers Duitsland
Al vroeg in de oorlog werd gewaarschuwd voor het gevaar van geradicaliseerde nazi-jeugd. In de laatste oorlogsmaanden verdedigden Duitse tieners hun verwoeste vaderland. Van jongs af aan was hen geleerd dat het hun roeping was te strijden en te sterven voor hun land en hun geadoreerde leider, Adolf Hitler.Fragment: Vechten tegen kindsoldaten tijdens de ondergang van Hitlers rijk
Meer geschiedenisboeken:
- Commando. Een Boer over de Boerenoorlog (oorlogsdomein) – Deneys Reitz
- De imitatie van Christus – Thomas Kempis
- Discorsi. Gedachten over Staat en Politiek – Niccolò Machiavelli
- Gids voor de Maan – Klaas van Berkel en Peter Barthel
- Goed Geluimd Hof en 99 andere Amsterdamse straatnamen – Casper van der Veen
- Kastelen in Laken. Van ’t Groothof tot Belvédère. Over 20 kastelen uit het ancien régime
- Muze en Mennisten. Doperse presentatie in de Nederlandstalige literatuur – Alfred R. van Wijk
- Poëtische ooggetuigen van Beleg en Ontzet van Leiden (1574). Leidse Oden van Janus Dousa
- Rauw Blauw (roman) – Sabby Camerik
- Tijd van illusies. Mijn kleine geschiedenis van de wereld – Jan van der Putten
- Vleugels van papier – Lavinia Meijer