Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 47 | Signalementen week 49 >>>

Selectie week 48 (2020)

Na het Achterhuis – Bas von Benda-Beckmann

Op 27 januari 1945 werd Otto Frank door Russische soldaten bevrijd uit Auschwitz. Op dat moment begon niet alleen zijn reis naar huis, maar ook zijn lange zoektocht naar informatie over wat er was gebeurd met zijn vrouw Edith, zijn dochters Margot en Anne en de vier andere mensen met wie hij twee jaar lang ondergedoken had gezeten aan de Prinsengracht: Hermann en Auguste van Pels, hun zoon Peter en Fritz Pfeffer. In de maanden na zijn bevrijding zou Otto Frank ontdekken dat hij als enige van deze acht de Holocaust had overleefd.
Fragment: Margot en Anne Frank in Bergen-Belsen
Meer informatie / bestellen

Napoleons nalatenschap – Lotte Jensen

In 2021 is het tweehonderd jaar geleden dat Napoleon Bonaparte, een van de invloedrijkste figuren uit de Europese geschiedenis, stierf. De Franse generaal bouwde een gigantisch leger op en onderwierp grote delen van Europa aan zijn macht. Zijn optreden liet diepe sporen na in de Nederlandse samenleving: hij voerde tal van veranderingen door die het sociale leven ingrijpend veranderden en die tot op de dag van vandaag zichtbaar zijn – denk aan de invoering van de Code Napoléon of de burgerlijke stand. De Nederlandse monarchie stamt eveneens uit die tijd.
Bespreking: Sporen in de Nederlandse samenleving
Meer informatie / bestellen

Het excellente kookboek van doctor Carolus Battus uit 1593

Het Excellente Kookboek van doctor Carolus Battus verscheen in 1593 te Dordrecht als afsluiting van een medisch werk. Het is het eerste gedrukte kookboek in de Republiek. Deze verzameling van zo’n driehonderd recepten laat op unieke wijze de veranderende keuken zien van de late middeleeuwen naar de moderne tijd. Neerlandici Christianne Muusers en Marleen Willebrands hebben dit historische kookboek hertaald in modern Nederlands, met uitgebreide achtergrondinformatie over Battus, zijn gezondheidsleer, de keukeninrichting en Battus’ kookkunst.
Meer informatie (+ video) / bestellen

Breendonk. Kroniek van een vergeten kamp

75 jaar na de bevrijding lijkt Breendonk verder weg dan ooit. Na 1945 overheerste vreugde en opluchting. Maar langzaam daalde de stilte neer over het kamp. Nochtans zeggen overlevenden dat Breendonk – oorspronkelijk bedoeld als ‘opvangkamp’ – Auschwitz, Mauthausen en Belsen overtrof. Daar zaten tienduizenden mensen samen en kon je met wat geluk nog onderduiken in de anonimiteit. Breendonk was veel kleiner. De SS-bewakers kenden iedereen persoonlijk. De dood was dichterbij.
Fragment: ‘Kamp van de sluipende dood’
Meer informatie / bestellen

Negen lessen voor een bijzonder leven – Benjamin Ferencz

Wijze lessen van de 100-jarige aanklager van de Neurenbergprocessen
Benjamin Ferencz werd in 1920 geboren in Hongarije, emigreerde als jongetje naar Amerika waar hij opgroeide in de arme wijk Hell’s Kitchen in New York, waar hij vooral kattenkwaad uithaalde. Hij had het geluk om met een beurs naar Harvard Law School te gaan, waarna hij zich aansloot bij het leger en op de stranden van Normandië belandde. Hij ontving vijf Battlestars en was getuige van de gruwelijke omstandigheden in tien pas bevrijde concentratiekampen, beelden die hem nog steeds achtervolgen. Op 27-jarige leeftijd werd hij hoofdaanklager bij de Neurenbergprocessen.
Meer informatie / bestellen

De Republiek. 1477-1806 – Jonathan Israel

Het was een historische gebeurtenis in 1995, dit jaar dus 25 jaar geleden; de verschijning van Jonathan Israels De Republiek. Dat een buitenlander zo’n boek kon schrijven over onze geschiedenis! De Republiek 1477-1806 geeft een onvoorstelbaar compleet en levendig beeld van de geschiedenis van de Nederlandse Republiek. De Bourgondiërs, de Habsburgers, het begin van de Reformatie en Renaissance, Alva, De Opstand, de Republiek als wereldmacht, tachtig jaar oorlog, de VOC, regenten en armenzorg, tolerantie en onderdrukking, het Twaalfjarig Bestand…
Meer informatie / bestellen

Jaguarman – Raoul de Jong

Mijn vader, zijn vader en andere Surinaamse helden
Op zijn 28ste ontmoet Raoul de Jong zijn Surinaamse vader voor het eerst. Ze praten hetzelfde, bewegen hetzelfde en geloven allebei in wonderen. Dan vertelt Raouls vader hem een verhaal dat blijft hangen: een van hun voorouders, een medicijnman, kon zichzelf transformeren in een jaguar. Gegrepen door dit mysterie besluit Raoul op onderzoek te gaan in Suriname. De geschiedenis van deze voormalig Nederlandse kolonie is er een van duisternis en slavernij, maar wie goed zoekt vindt ook veel hoop en levenskracht.
Meer informatie / bestellen

Een onmogelijke missie – Claartje Bunnik

Jaap Hangelbroek, bestuursambtenaar in de nadagen van Nederlands-Indië
De jonge bestuursambtenaar Jaap Hangelbroek (1905-1982) begint op Sumatra’s Westkust, waar hij direct kennis maakt met de kracht van de nationalistische beweging. Volgende standplaatsen zijn Flores en Batavia. De oorlog brengen Jaap en zijn gezin gescheiden van elkaar door in Japanse gevangenschap. Als na de oorlog op Java de onafhankelijke Republiek Indonesië wordt uitgeroepen krijgt Hangelbroek opdracht het draagvlak te verkennen voor een federale staat.
Meer informatie / bestellen

Berlijn. Muzikale revolutie – Leo Blokhuis

Wat maakt Berlijn tot zo’n bijzondere muziekstad? Leo Blokhuis neemt de lezer mee naar de jaren twintig van de vorige eeuw – de jaren van Marlene Dietrich, Kurt Weill en Bertolt Brecht, maar ook de tijd van de eerste experimenten met elektronische muziek. Het naziregime maakt hier in de jaren dertig rigoureus een einde aan. Duitsland wordt het land van de schlagers. In de jaren zestig ontstaat, onder invloed van de moderne klassieke muziek, de kosmische Musik, ook wel Krautrock genoemd.
Meer informatie / bestellen

Beatrix: van prinses tot prinses – Simone Lamain

Beatrix: van prinses tot prinses schetst in zo’n 150 foto’s een intiem en uniek portret van Beatrix. In tien thema’s gaat het boek in op Beatrix en de verschillende rollen die ze in haar leven heeft vervuld. Er is aandacht voor de hoogtepunten zoals haar verloving met prins Claus en de inhuldiging, maar ook voor de onbekendere momenten. Onderonsjes met haar kinderen en kleinkinderen en onverwachte ogenblikken tijdens een werkbezoek.
Meer informatie / bestellen