Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 49 | Signalementen week 51 >>>
Selectie week 50
Anita Berber
Weimar danseres in Nederland
In oktober 1926 treedt de danseres Anita Berber een maand op in Nederland. De Duitse is dan al een legende en wordt door haar wilde levenswijze gezien als het symbool van het Berlijn van de jaren 20. Haar duistere erotische dansen zijn berucht. Hoe zal het preutse Nederland op haar reageren?Interview: Iconische naaktdanseres Anita Berber deed in 1926 ook het ‘preutse’ Nederland aan
Belgisch Bakboek Royal
In ruim 150 gevarieerde recepten begeleidt Stefan zowel beginnende als ervaren bakkers naar een waar festijn. Klassiekers zoals grootmoeders flantaart, margrietjes en wafels zijn van de partij, maar ook vorstelijke tulbandcakes met frostings en ganaches, cruffins en een overvloed aan koffiekoeken en taarten.
Bespreking: Brood en gebak zijn (historische) reisverhalen
De brul van de jaguar
In 1817 reizen twee wetenschappers naar Brazilië om de flora en fauna van het nog onontdekte binnenland in kaart te brengen. Ruim drie jaar later keren ze terug naar Europa; ze nemen niet alleen planten en dieren mee om te bestuderen, maar ook twee inheemse kinderen.
Bespreking: Juri en Miranha, de indianenkinderen van een Duitse ontdekkingsreiziger
De onuitspreekbare zonde
Sodomie in de Zuidelijke Nederlanden (1400-1700)
Sodomie, de onuitspreekbare zonde, was vroeger zo verwerpelijk dat het woord in de mond nemen al een misdaad leek. Het was namelijk niet alleen een tegennatuurlijke zonde maar ook een vreselijk misdrijf waar wrede straffen op stonden. Hoewel de bronnen schaars zijn, vond Jonas Roelens dankzij een jarenlange zoektocht in verschillende archieven onverwacht veel informatie over deze onnoembare zonde. – videoEuropa en het idee uit de toekomst
Oorsprong en ontstaansgeschiedenis van ons Europa 1913-1951
De Europese integratie nam een vlucht met de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) in 1950. Maar waarom gebeurde dat juist toen? En waarom op die manier? Om deze vragen te beantwoorden gaat Mathieu Segers terug in de tijd, op zoek naar een fenomeen dat toen nog een idee uit de toekomst was.Filosofisch Dagboek
366 inspirerende en intrigerende fragmenten uit de westerse filosofie
Voor het ‘Filosofisch Dagboek’ selecteerde Bart Wallet zorgvuldig 366 fragmenten uit werken van meer dan honderd van de meest invloedrijke denkers uit de 25 eeuwen geschiedenis van de westerse filosofie. Van toegankelijke tot meer complexe fragmenten en van de belangrijkste klassiekers tot minder bekende pareltjes is dit dode-denkers-dagboek een bron van wijsheid.Het Grote Gouden Eeuw Boek
De Hollandse tekenkunst
De hoeveelheid tekeningen die in de zeventiende eeuw is gemaakt, is immens. Als jonge schilders hun opleiding bij een meesterschilder begonnen, moesten zij eerst het tekenen onder de knie krijgen. Maar ook ervaren schilders bleven oefenen in tekenen naar naaktmodel, of namen op hun tochten door het land schetsboeken mee om hun indrukken vast te leggen. Voor de compositie van veel schilderijen werden getekende voorstudies gebruikt.Homo ludens
Met zijn Homo ludens verwierf Johan Huizinga (1872-1945) zich wereldwijd een naam als cultuurfilosoof. In een gedurfd en tegelijkertijd afgewogen betoog zette hij uiteen hoe alle cultuur ontstaat in spel en als spel. Tot de oorsprong van het spel herleidde hij alle wereldculturen, zowel vanuit de volkenkunde als de godsdienstwetenschap, de taalwetenschap en de cultuurgeschiedenis.
Kapitaal & ideologie
Naar het boek van Thomas Piketty
Een hervertelling van de wereldgeschiedenis. Een scherpe kritiek op de hedendaagse politiek en een gedurfd voorstel voor een nieuw en eerlijker economisch systeem. Hoe komt het dat slechts enkelingen echt rijk zijn terwijl de meeste mensen maar net rondkomen, of zelfs niet? Waarom neemt de ongelijkheid niet af, maar toe? In deze rijk geïllustreerde graphic novel komen de baanbrekende ideeën van Thomas Piketty aan bod in de vorm van een meeslepende familiesaga.Kiezen voor democratie
Of voor dictatuur
Verkiezingen zijn nooit ontworpen voor sociale media. Ze zijn niet berekend op nepnieuws, niet op AI-beelden, niet op manipulerende algoritmes, niet op techmiljardairs met te veel macht. Als gevolg dolen we in een politiek Wonderland, waar burgers zichzelf en elkaar in absurditeit en complotten verliezen.Leven voor een leer
Anna Terruwe (1911-2004)
Anna Terruwe opende in september 1945 een praktijk als zenuwarts in Nijmegen. Zij kwam in conflict met kerkelijke gezagsdragers over de morele verantwoordelijkheid van katholieken met psychische problemen. Daarna maakte zij naam als grondlegger van de bevestigingsleer, die draait om het versterken van elkaars eigenwaarde door waarachtige wederzijdse aandacht.Sprekende juwelen
De juwelenexpert uit ‘Tussen Kunst & Kitsch’ neemt de lezer mee door de Europese juwelengeschiedenis. Toen koningin Margrethe van Denemarken werd gevraagd hoeveel karaat de diamanten in haar verlovingsring waren, gaf zij als antwoord: ‘Wij rekenen niet in karaten, wij rekenen in eeuwen’. Dit is de gedachte die ten grondslag ligt aan het boek Sprekende juwelen.
Meer geschiedenisboeken:
- De cultuur van het narcisme. Leven in een tijd van afnemende verwachtingen
- De Russische afschrikmethode. Een strategische cultuur van dwang en oorlog
- Moeders en dochters. Trijntjes en Wikjes – Reina van den Hoek
- Nationale gids Historische Buitenplaatsen – René W. Chr. Dessing & Jan Holwerda
- Passiezusters. Het Gemmaklooster in Sittard sinds 1938 – Chris Dols & Kees Schutgens
- Pasteur. Een wetenschap, een werkwijze, een wereld – Bruno Latour