Kamp Westerbork was een doorgangskamp tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vanuit het kamp werden 107.000 in Nederland wonende Joden, 245 Sinti en Roma en enkele tientallen verzetsmensen gedeporteerd naar kampen in Duitsland, Polen en Tsjechië. Het merendeel van hen overleefde de oorlog niet. Na de Tweede Wereldoorlog werd Kamp Westerbork een opvangkamp voor gerepatrieerden uit voormalig Nederlands-Indië.
Hoofdartikel: Kamp Westerbork – Nederlands concentratiekamp
Boek: Als ik morgen niet op transport ga - Westerbork in beleving en herinnering
Zondagochtend is de bevrijding van kamp Westerbork herdacht in Barak 56, op de historische plek van kamp Westerbork. Het was de herdenking die vorig jaar, 75 jaar na de Tweede Wereldoorlog, niet door kon gaan in verband met de maatregelen tegen het coronavirus.
Zes dagen en vijf nachten worden op het terrein van voormalig Kamp Westerbork de namen van 102.000 Joden en Roma en Sinti voorgelezen. Zij overleden tijdens de Tweede Wereldoorlog in kampen als Auschwitz, Sobibor, Theresiënstadt en Bergen Belsen als gevolg van de naziterreur.
Tijdens onderzoek naar de zogeheten Westerborkfilm, een documentaire die tijdens de oorlog werd gemaakt en zeldzame beelden bevat van deportaties naar de vernietigingskampen, is een tot nu toe onbekend fragment ontdekt.
Een van de eerste activiteiten die mede door het Leo Salo Leo-Fonds mogelijk wordt gemaakt, is een kinderroute voor kinderen vanaf zes jaar.
Herinneringscentrum Kamp Westerbork is langere tijd op zoek naar originele wagons die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gebruikt voor het transport van Joden naar de vernietigingskampen in het oosten van Europa. Deze speurtocht heeft tot nu toe vijf goederenwagons en een personenrijtuig opgeleverd. Twee daarvan zijn inmiddels gerestaureerd en staan
Het groene huis met een glazen kap over zich heen op het voormalige kamp Westerbork is niet te missen. De woning van kampcommandant Albert Konrad Gemmeker (1904-1982) is sinds 2010 in het bezit van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Het is een van de weinig fysieke overblijfselen van het kamp. Als je
Joodse verzetsstrijders in kamp Westerbork hielpen meer dan honderd medegevangenen ontsnappen. In het kamp waren tijdens de oorlog tenminste twee georganiseerde verzetsgroepen actief: de communistisch georiënteerde Groep Van Dien en de meer zionistische Westerweelgroep. Dat blijkt uit nieuw onderzoek voor de website bevrijdingsportretten.nl.
Het boek "De 102.000 Namen" telt meer dan 2.100 pagina’s. Deze bladzijden zijn gevuld met de namen van alle uit Nederland weggevoerde en vermoorde Joden, Sinti en Roma.
De Westerborkfilm uit 1944 is opgenomen in het UNESCO Memory of the World Register. De film bevat unieke beelden van het doorgangskamp Westerbork.
Op het voormalig kampterrein van Westerbork wordt op 19 mei ieder jaar herdacht dat op die dag in 1944 er 245 Sinti en Roma naar vernietigingskamp Auschwitz werden getransporteerd.
