Aan het westelijke eind van de Champs-Élysées in Parijs staat de Arc de Triomphe, een van de bekendste monumenten van de Franse hoofdstad. Bij de triomfboog, geïnspireerd op de Boog van Titus in Rome, komen twaalf avenues samen.
De bouw van de triomfboog begon in 1806, ter ere van Napoleons overwinning tijdens de belangrijke Slag bij Austerlitz, of Driekeizerslag. De 51 meter hoge en 45 meter brede triomfboog werd ontworpen door Jean-François Chalgrin en was in 1839 voltooid.
Het monument is bij toeristen zeer populair, onder meer vanwege een platform bovenop de triomfboog. Vanaf die plek kan men een groot deel van Parijs overzien en zijn onder meer locaties als de Eiffeltoren, La Défense, de Champs-Élysées en de Sacré-Coeur goed te zien.
Vier grote reliëfs op de pilaren van de Arc de Triomphe:
Vertrek van de vrijwilligers van 1792
In het Frans genaamd Le Départ de 1792 of La Marseillaise. Dit reliëf werd ontworpen door François Rude en toont patriottistische, deels naakte figuren die onder aanvoering van de Romeinse godin van de krijgskunst Bellona ten strijd trekken.
De triomf van Napoleon, 1810
Het reliëf Le Triomphe de 1810 van Jean-Pierre Cortot toont de keizerlijke Napoleon Bonaparte met toga en laurierkrans, die gekroond wordt door de godin van de overwinning. Met dit reliëf wordt de Vrede van Schönbrunn van 1809 herdacht, waarbij een verdrag werd gesloten tussen het keizerrijk Oostenrijk en het Franse keizerrijk.
De weerstand van 1814
Het reliëf La Résistance de 1814 is gemaakt door Antoine Étex en toont een ruiterfiguur en een naakte soldaat die zijn familie verdedigt en beschermd wordt door de geest van de toekomst. Met dit reliëf wordt de weerstand van de Fransen tegen de geallieerden tijdens de Zesde Coalitieoorlog herdacht.
De vrede van 1815
Dit reliëf, in het Frans getiteld La Paix de 1815, is eveneens ontworpen door Antoine Étex. Het toont een krijger die bescherming geniet van de godin Minerva. Te zien is hoe hij zijn zwaard in de schede steekt. Met dit reliëf wordt het Verdrag van Parijs van 1815 herdacht, na de definitieve nederlaag van Napoleon in de Slag bij Waterloo.
Graf van de onbekende soldaat
Sinds november 1920 bevindt zich onder de Arc de Triomphe het graf van een onbekende soldaat, die sneuvelde tijdens de Eerste Wereldoorlog. Bij het graf is een eeuwigbrandende vlam te vinden, ter nagedachtenis aan alle ongeïdentificeerde oorlogsslachtoffers. Ieder jaar op 11 november, de dag waarop tijdens de de Eerste Wereldoorlog de wapenstilstand ingang, wordt bij het graf van de onbekende soldaat een ceremonie gehouden. Op de zerk staat de inscriptie:
ICI REPOSE UN SOLDAT FRANÇAIS MORT POUR LA PATRIE 1914–1918 (Hier ligt een Frans soldaat die stierf voor het vaderland 1914–1918)
Aanvankelijk waren er plannen om het graf van de onbekende soldaat een plek te geven in het Franse Panthéon. Mede naar aanleiding van een brievenactie werd uiteindelijk echter gekozen voor de Arc de Triomphe.
Zes reliëfs
Boven de vier allegorische reliëfs op de zuilen van de triomfboog en aan de zijkanten zijn nog zes rechthoekige reliëfs te vinden. Hierop wordt stilgestaan bij verschillende belangrijke momenten uit de Franse Revolutie en de Napoleontische tijd. Afgebeeld zijn bijvoorbeeld de Slag bij Aboukir, de Slag bij Austerlitz, de Slag bij Jemappes en de begrafenis van generaal François Séverin Marceau.
Andere bijzonderheden
In en rond de Arc de Triomphe zijn nog veel meer inscripties en afbeeldingen te vinden die herinneren aan belangrijke momenten en personen uit de Franse geschiedenis. In het gewelf van de triomfboog zijn bijvoorbeeld de namen gegraveerd van 128 veldslagen van de republikeinse en napoleontische regimes en op de binnenmuren staan de namen van 558 Franse generaals. Boven de boog zijn verder dertig schilden te zien met daarop de belangrijkste overwinningen van Napoleon.
Lees ook: Een reusachtige olifant op de Champs-Élysées
…en: De Eiffeltoren – Het bekendste monument van Parijs
Boek: Parijs – De verborgen geschiedenis