Wie illegaal oudheden koopt, beschadigt de wetenschap en stimuleert illegale opgravingen in het Midden-Oosten. De foto’s van Apamea waar ik wel eens naar heb verwezen, illustreren de gevolgen.
Napoleon plunderde het Vaticaan en versleepte alle kunstvoorwerpen naar het Louvre. Hitler vorderde kunstwerken voor het Führermuseum in Linz. Het was allemaal kinderspel vergeleken bij wat er momenteel gebeurt in het Midden-Oosten. Het plunderen begon tijdens de Arabische Lente in Egypte en Libië.
In de negentiende eeuw ontstond in Europa de culturele antropologie: een nieuwe wetenschap, met als doel menselijke samenlevingen te beschrijven. Eén van de oudste manieren om dit te doen, was ze te verdelen in verschillende typen, die elkaar opvolgden: de mensen waren begonnen als aasetende wildemannen, hadden leren jagen en verzamelen, hadden het stadium der barbarij bereikt, waren steden gaan
De situatie: de dijken zijn doorgestoken, de vloot van Lodewijk van Boisot nadert de belegerde stad en hoeft alleen de Lammenschans nog in te nemen, maar de postduif waarmee dit de Leidenaren wordt aangekondigd, valt in Spaanse handen. De belegeraars besluiten echter geen soldaten nodeloos op te offeren en trekken zich geordend terug.
De foto hiernaast was vergeeld en al beschadigd toen ik haar inscande. Het geeft niet dat het geen goede foto is, want het moment zelf staat me scherp voor de geest. Het was januari 1989, een kwart eeuw geleden. Een groep jonge mensen, vrijwel alleen en eigenlijk wat doelloos, in Berlijn, bij de Muur. En het is koud.
Borbetomagus, het huidige Worms, lijkt ooit de stad te zijn geweest vanwaaruit de Bourgondiërs, een Germaanse stam die meestal loyaal was aan het Romeinse Rijk, een sector van de Rijngrens verdedigde. Meestal loyaal – maar niet altijd.
In de hellenistische periode werden allerlei kleine terracotta’s gemaakt, soms werkelijk heel verfijnd. Het meest opvallend zijn de vrouwenfiguren die bekendstaan als “Tanagra-aardewerk” en in talloze musea zijn te zien. Men had in die tijd echter ook aandacht voor het ongewone, zoals mismaakte mensen of dieren in mensenrollen. Hierboven ziet u een aap die brood aan het maken is. Het
Het archeologisch museum van het Bulgaarse Velilo Tarnovo mag dan verouderd zijn – en het is verouderd – het heeft enkele verschrikkelijk mooie stukken. Daaronder is het graf van een Thracische prins.
Ik kan ook ’t land niet uitgaan – ik schrijf dit op een hotelkamer in Sofia in Bulgarije – of ze maken d’r weer een puinhoop van. Vandaag is het de nieuwssite van de NOS waar ze waren vergeten dat als archeologen nieuws naar buiten brengen, ze daarvoor vaak een reden hebben die niets te maken heeft met publieksvoorlichting.
De oude Grieken en Romeinen vereerden de twaalf Olympische goden.
Wie in de smiezen heeft hoe selectief onze bestuurders met informatie omgaan, weet dat hij op zijn hoede moet zijn als een politicus uitlegt wie keizer Augustus was.
Je zou het “bronnenhoppen” kunnen noemen en je zou het kunnen definiëren als de neiging van historici overdreven te vertrouwen op de bronnen. Ik zal een voorbeeld geven uit eigen werk: de Romeinse verovering van Germanië.
Het zal niemand zijn ontgaan dat het eergisteren tweeduizend jaar geleden was dat keizer Augustus overleed. Als oudhistoricus was ik uitgenodigd om de plechtigheden in Rome bij te wonen, en door een gelukkig toeval ontmoette ik daar een van de leden van het keizerlijk huis, Tiberius Claudius Nero Germanicus.
De Bijbel begint met 5 boeken die bekendstaan als de Wet. Een rotwoord. In het Hebreeuws heten ze Tora, een woord dat een heel scala aan betekenissen heeft.
De Grieken willen de reliëfs terug omdat het gaat om werelderfgoed. Het omgekeerde is echter ook waar: juist omdat het werelderfgoed is, is het van universele waarde en past het ook in de collectie van universele schoonheid die het British Museum is.
Het is vandaag zeventig jaar geleden dat Von Stauffenberg en enkele andere samenzweerders probeerden Hitler te vermoorden, de schuld in de schoenen van de SS te schuiven en een nieuwe regering aan de macht te brengen. Zoals bekend liep dat verkeerd af. Bekijk eventueel de film Valkyrie, die vrij dicht bij de feiten blijft.
Dit was de tijd waarin de akkerbouw ontstond en de mensheid haar traditionele levenswijze als jagers en verzamelaars opgaf. Een tijd van ingrijpende culturele veranderingen, maar zelfs archeologen die waren voorbereid op ongebruikelijke vondsten, hadden het kolossale complex van Göbekli Tepe niet zien aankomen.
Ik las over John Baskeyfield, een Britse soldaat die als een leeuw heeft gevochten in Oosterbeek en in de Acacialaan twee Duitse tanks uitschakelde voordat hij zelf om het leven kwam.
De eerste eerstgevallene van de Eerste Wereldoorlog is de Franse korporaal André Peugeot, die op 2 augustus 1914 om het leven kwam bij een incident aan de Frans-Duitse grens.
De fascisten associeerden zich graag met het Romeinse Rijk, maar dat wil nog niet zeggen dat een Romeinenliefde automatisch leidt tot fascisme.
Toen de Commissie-Van Oostrom in 2008 de Nederlandse canon presenteerde, was een van de gekozen “vensters” de grens van het Romeinse Rijk, de limes. Een dappere keuze, die niet voor de hand lag.