‘Berlijnse Muur viel niet toevallig op 9 november’

De Berlijnse Muur viel niet toevallig op 9 november 1989. Dat beweert de Italiaanse journalist Riccardo Ehrmann die destijds een belangrijke rol speelde bij de val van de muur.

Ehrmann was in de jaren tachtig correspondent van het Italiaanse persbureau ANSA in Oost-Berlijn. Tijdens een persconferentie op 9 november 1989 stelde hij een beroemd geworden vraag aan de DDR-politicus Günter Schabowski. Dit nadat bekend gemaakt was dat er een nieuwe uitreisregeling voor DDR-burgers zou komen. Ehrmann vroeg wanneer die regeling van kracht zou worden. “Sofort, unverzüglich” (onmiddellijk), antwoordde Schabowski. Duizenden Oost-Duitsers trokken hierop massaal naar de Berlijnse Muur die diezelfde dag nog viel.

Riccardo Ehrmann beweert nu dat zijn vraag niet spontaan bij hem opkwam. Tegenover Duitse media meldde hij dat zijn beslissende vraag hem was ingefluisterd door een topfunctionaris van de SED, de communistische regeringspartij van de DDR.

Het antwoord van Schabowski werd live uitgezonden op de televisie in de DDR. Duizenden Oost-Duitsers trokken hierop naar de Berlijnse Muur. De grenswachten waren volkomen verrast en wisten enige tijd niet wat te doen. Na enige tijd openden ze de poorten. Een groot volksfeest barstte los. De Val van de muur was een feit.

Spontaan

Ehrmann meldt in het Duitse dagblad Die Zeit dat hij zijn beslissende vraag een uur voor aanvang van de persconferentie telefonisch kreeg ingefluisterd door een topman van de SED. Wie die functionaris was wil hij niet zeggen. De Duitse krant Spiegel Online beweert dat het vermoedelijk Günter Pötschke, een hoge functionaris van de Allgemeiner Deutscher Nachrichtendienst (AND), was die Ehrmann de vraag influisterde.

Günter Schabowski heeft de bewering van Ehrmann op de Duitse televisie bestempeld als ‘absurd’. Volgens hem was er geen sprake van afgesproken werk en antwoordde hij spontaan op de vraag van de Italiaanse journalist.