Week van de koloniale geschiedenis
Dark
Light

De uitvinding van de kaasschaaf

1 minuut leestijd
Kaasschaaf
Kaasschaaf

De kaasschaaf is als eetgerei een onmisbaar accessoire. Bijna ieder Nederlands huishouden heeft wel een of meer kaasschaven in huis. Veel mensen denken dat de kaasschaaf een Nederlandse uitvinding is, maar dat is niet het geval. Maar in welk land is dit handige hulpmiddel voor kaasliefhebbers dan wel uitgevonden?

Geen mes meer nodig…

De persoon aan wie we het handige hulpmiddel om kaas mee te schaven te danken hebben, is geen Nederlander, maar een Noor. De kaasschaaf is namelijk uitgevonden door Thor Bjรธrklund (1889-1975), een meubelmaker uit Noorwegen.

Verzameling kaasschaven
Verzameling kaasschaven (CC0 – ChrisPsi – wiki)
Bjรธrklund baalde ervan dat het niet goed lukt om met een mes een mooie plak van een kaas te snijden. Dunne plakken vond hij namelijk lekkerder, terwijl wat dunnere kaasreepjes ook voordeliger zijn, omdat je dan langer met een kaasstuk kunt doen.

Als meubelmaker kwam Bjรธrklund op het lumineuze idee om een houtschaaf zodanig aan te passen, dat deze gebruikt kon worden dat er dunne plakjes kaas mee geschaafd konden worden. Hij ontwierp een schaafmechanisme met een handvat eraan, dat hij net zolang perfectioneerde totdat de plakjes van de juiste dikte waren. Voortaan was er voor het snijden van dunne en strakke kaasplakjes geen mes meer nodig. In februari 1925 vroeg Bjรธrklund patent aan op zijn uitvinding.

De kaasschaaf verovert de wereld

De cheese slicer, zoals een kaasschaaf in het Engels heet, werd in het interbellum snel populair. In 1927 begon Bjรธrklund een kaasschavenfabriek in de stad Lillehammer, genaamd Thor Bjรธrklund & Sรธnner AS.

De kaasschaaf werd hierna al snel een belangrijk Noors exportproduct en veroverde de kaaswereld. Met name in de Scandinavische landen (Noorwegen, Denemarken, Zweden en Finland), Duitsland, Nederland, Frankrijk en Zwitserland sloeg de verkoop van kaasschaven aan, later gevolgd door de Angelsaksische wereld.

De kaasschaven van ร…nรคset
De kaasschaven van ร…nรคset (CC BY-SA 3.0 – Rauenstein – wiki)

Hoewel de kaasschaaf in Noorwegen is uitgevonden, bevindt de grootste kaasschaaf zich in Zweden. In het kleinee plaatsje ร…nรคset, tussen Umea en Skellefteรฅ in het noorden van Zweden, is een prachtig kunstwerk te vinden, dat bestaat uit twee enorme kaasschaven. Ze zijn zo’n 7 meter hoog en wegen samen 820 kilogram. De Zweedse regio waar deze jumbokaasschaven staan, noemt men daar ook wel het ‘Koninkrijk van de Kaas’. Wij Nederlanders zijn dus niet de enige kaaskoppen op de wereldbol.

Bronnen

Boek
-Flip van Doorn en Jonah Kahn, Hoeveel poten heeft een Octopus? Het grote boek van de nutteloze kennis (Amsterdam: Thomas Rap, 2019) p.274.

Internet
-http://www.historischkader.nl/wordpress/kaasschaaf/
-https://thedailymilk.nl/uitvinder-kaasschaaf/
-https://en.wikipedia.org/wiki/Thor_Bj%C3%B8rklund
-https://thefrontierpost.com/despite-being-a-norwegian-invention-the-biggest-cheese-slicer-in-the-world-is-in-sweden/

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken. Meer informatie

Lezers maken Historiek mede mogelijk. Ons steunen kan op verschillende manieren. Lees hier meer.