Drie collectiestukken van het Gallo-Romeins Museum in Tongeren zijn toegevoegd aan de Vlaamse Topstukkenlijst. Het gaat om een Keltische goudschat, een Romeinse zegelring met portret van keizer Commodus en een schijffibula uit de Merovingische periode.
Met het Topstukkendecreet beschermt de Vlaamse overheid roerend cultureel erfgoed dat waardevol en belangrijk is voor de Vlaamse Gemeenschap. Eén item van het Gallo-Romeins Museum maakte al deel uit van de lijst: de stukken die gevonden werden in Broechem (Ranst), op een grafveld uit de tijd van de Merovingers. Nu zijn nog drie collectiestukken aan de lijst toegevoegd:
Een Keltische goudschat (150-100 v.Chr., gevonden in Beringen)
Deze schat bestaat uit vijfentwintig munten, een stuk van een armband en (fragmenten van) halssieraden (torques). De stukken werden destijds geofferd. Ze worden in verband gebracht met de prille stamvorming van de Eburonen, een eeuw voor Julius Caesar met zijn leger onze regio veroverde. De vondst suggereert dat in het gebied rond Beringen destijds een rijke elite leefde.
Romeinse zegelring (180-200 n.Chr., gevonden in Tongeren)
Op deze zegelring springt de ovalen intaglio in het oog, met het ingesneden portret van een keizer-met-baard. De steen in de ring is een nicolo, een halfedelsteen met een blauwe boven- en een zwarte onderlaag. De keizer draagt een lauwerkrans en om zijn schouders een borstharnas met mantel. Aangenomen wordt dat keizer Commodus is afgebeeld, die regeerde van 180 tot 193 n.Christus. De zegelring werd in 1998 bij toeval gevonden tijdens het omspitten van een tuin in het centrum van Tongeren.
Een gouden Merovingische schijffibula (610-670 n.Chr., gevonden in Rosmeer)
Deze mantelspeld is volgens het museum een zeldzaam voorbeeld van Merovingische edelsmeedkunst. Het stuk getuigt vermoedelijk van de opgang van het christendom in het gebied tijdens de Vroege Middeleeuwen. De goud, zilver en rode granaatstenen zijn afkomstig uit de Bohemen (Tsjechië) of uit India. De mantelspeld is gevonden in een vrouwengraf.
Voorwerpen die op de Topstukkenlijst staan worden door hun archeologische, (cultuur)historische, artistieke of wetenschappelijk betekenis door de Vlaamse Gemeenschap als zeldzaam en onmisbaar beschouwd. Voor deze stukken gelden speciale beschermingsmaatregelen.
Bezichtiging
Een selectie van voorwerpen uit het Merovingische grafveld van Broechem staat momenteel opgesteld in de entreehal van het museum. Het Keltische gouddepot en de Romeinse zegelring zijn permanent te zien in de tentoonstelling Van neanderthaler tot Gallo-Romein. De schijffibula die gevonden werd in Rosmeer is tot eind augustus te zien in de tijdelijke opstelling In de ban van de Merovingers.