Dwight D. Eisenhower (1890-1969) – Amerikaanse president

Van 1953 tot 1961 was Dwight D. Eisenhower (1890-1969) de president van de Verenigde Staten. Hij volgde Harry Truman (1884-1972) op en zette diens containmentpolitiek, gericht op het indammen van het communisme, voort in Azië. Eisenhower wordt vooral herinnerd vanwege zijn rol als opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten tijdens de Tweede Wereldoorlog en zijn dominotheorie uit 1954. Wie was Dwight Eisenhower?

Jeugd, opleiding en privéleven van Dwight Eisenhower

Dwight Eisenhower werd geboren op 14 oktober 1890 in Denison, Texas. De arme familie waarin hij opgroeide verhuisde enkele maanden na Dwights geboorte naar Abeline in Kansas. Dwights familie behoorde tot de mennonieten, een geloofsgroep waar hard werken de norm was.

Tot verdriet van zijn moeder, die het pacifisme aanhing, startte Dwight Eisenhower in 1911 een opleiding aan de U.S. Military Academy in New York. Hij studeerde af in 1915. De groep die toen afstudeerde bestond uit 164 personen van wie maar liefst 59 het zouden schoppen tot generaal in het Amerikaanse leger. Na zijn opleiding ging hij als tweede luitenant werken in San Antonio, Texas, waar hij zijn Mamie Geneva Doud (1896-1979) ontmoette. Op 1 juli 1916 trouwde hij met haar. Op zijn trouwdag werd Eisenhower bevorderd tot eerste luitenant. Samen met Mamie Eisenhower kreeg Dwight twee zonen, van wie één (Dwight Doud) in 1921 op driejarige leeftijd overleed.

Eerste Wereldoorlog en interbellum: Eisenhower klimt op in leger

Toen de Verenigde Staten in 1917 mee ging doen in de Eerste Wereldoorlog, hoopte Dwight Eisenhower op een militaire leidersrol in Europa. In plaats daarvan werd hij naar Camp Colt in Gettysburg, Pennsylvania, gestuurd om een tankeenheid te trainen.

Na de oorlog was Eisenhower onder meer militair journalist voor het War Department (van 1927 tot 1929) onder generaal John Pershing. Daarna trad hij op als chief military aide onder generaal Douglas MacArthur. In de jaren 1935-1939 diende Dwight Eisenhower onder MacArthur als militair adviseur in de Filipijnen. Begin 1940 keerde Eisenhower terug naar de Verenigde Staten.

Eisenhower tijdens en kort na Tweede Wereldoorlog

Na D-Day, de landing op Normandië op 6 juni 1944, was Dwight Eisenhower de opperbevelhebber van de geallieerde troepen die vanuit Frankrijk Europa wilden bevrijden van de nazi’s. Deze Operation Overlord werd een succes en luidde, met onder meer de Duitse verliezen bij Stalingrad, de ommekeer in de wereldoorlog in. Overigens was Eisenhoewer al in december 1943 – nadat hij een succesvol was met de Operation Torch – benoemd tot Supreme Allied Commander in Europe.

Toen de Duitsers zich hadden overgegeven in 1945, werd Eisenhower aangesteld als militair gouverneur van de Amerikaanse bezettingszone in naoorlogs Duitsland.

In 1948 werd Eisenhower verkozen tot president van Columbia University, een functie die hij tot eind 1950 aanhield. Daarna ging hij aan de slag als first Supreme Allied Commander van de op 4 april 1949 opgerichte NAVO.

Het presidentschap Eisenhower (1953-1961) – binnenlandse en buitenlandse politiek

In 1953 werd Dwight Eisenhower als opvolger van Truman president van de Verenigde Staten. Tijdens zijn regeerperiode groeide de binnenlandse welvaart in Amerika enorm. Dit was mede te dank aan het feit dat Eisenhower de binnenlandse economische politiek van zijn voorgangers Franklin Roosevelt (1882-1945), diens New Deal, en Harry Truman met zijn Fair Deal-politiek, voortzette. Verder ondertekende hij de belangrijke Civil Rights Act (1957) en speelde hij een belangrijke rol bij de oprichting van de NASA, de organisatie die de Verenigde Staten moest helpen om de space race te winnen

Eisenhowers buitenlandse politiek stond in het teken van de Koude Oorlog. Eisenhower probeerde via militair diplomatiek overleg een atoomoorlog te voorkomen. Verder streefde hij ernaar om, net als zijn voorganger Harry Truman, het communisme in te dammen. Hij slaagde er in 1953 in om de Koreaanse Oorlog te beëindigen en streefde na de dood van Jozef Stalin (1878-1953) in datzelfde jaar naar ontspanning in de Koude Oorlog. Bekend is, in dit verband, Eisenhowers ‘Atoms for Peace‘-speech, die hij op 8 december 1953 hield:

Beroemd is ook Eisenhowers in april 1954 uitgesproken dominotheorie. Deze politieke strategie was een voortzetting van Trumans containmentpolitiek en moest voorkomen dat (Zuidoost-)Azië in de greep van het communisme kwam.

Na het presidentschap en overlijden

In 1961 werd Eisenhower opgevolgd door de Democratische president John F. Kennedy (1917-1963).

Dwight Eisenhower overleed op 28 maart 1969 in Washington, D.C., in een ziekenhuis. Eisenhower werd te ruste gelegd nabij zijn presidentiële bibliotheek in Abilene, die zeven jaar ervoor geopend was. In 1979 werd Mamie Eisenhower daar, naast haar man, begraven.

Lees ook: Tijdlijn en samenvatting van de Koude Oorlog
Verder Dominotheorie van Eisenhower (1954)
Of lees over Containmentpolitiek van Truman (1947)
Boek: Alle 46 Amerikaanse presidenten – Rik Kuethe

Bronnen ▼