Edison-verzameling naar Museum van de Twintigste Eeuw

Het Museum van de Twintigste Eeuw in Hoorn heeft onlangs een bijzondere verzameling fonografen en grammofoons in bruikleen ontvangen. De zogenaamde Edison-verzameling is vanaf nu te zien in het nieuwe gebouw van het museum op het Oostereiland van Hoorn.

De verzameling werd aangelegd door Jelle Attema. Hij probeerde lange tijd zelf een museum op te zetten in zijn woonplaats Zandvoort, maar dat lukte daar niet. Het Museum van de Twintigste Eeuw besloot de

verzamelaar toen te benaderen. Uiteindelijk werd afgesproken dat Attema de verzameling in bruikleen zou geven aan het museum zodat de stukken toegankelijk worden voor een breed publiek.

De collectie bevat onder meer een verzameling fonografen en grammofoons. Het museum over de verzameling:

Prachtige houten en metalen geluidsapparatuur staat er te pronken. Een deel is ook te horen, incidenteel bij demonstraties, maar altijd ook via de gratis AudioTour die het museum beschikbaar stelt. Er staat een model van de allereerste tinfoliefonograaf van Edison, ook zijn er tientallen versies van Nipper, het bekende witte hondje dat luistert naar de stem van zijn baas (His Masters Voice). Maar er staan ook voorlopers van de jukebox: Grote houten platenspelers met muntinworp die rond 1920 in danszalen werden gebruikt.

Deel van de verzameling – Foto: Museum van de Twintigste Eeuw

Bijzonder is ook de verzameling speelgoed in de Edison-zaal: Tientallen platenspelers die speciaal voor kinderen werden gemaakt. Daarnaast zijn er onder meer pratende poppen te zien van rond 1890/1920 die met een grammofoonmechaniekje werken.

De collectie fonografen en grammofoons is speciaal omdat deze in een periode van veertig jaar is verzameld. Eigenaar Jelle Attema is expert op het gebied van de oude geluidsapparaten en restaureert en verkoopt ze ook al jaren.

Lees ook: Thomas Alva Edison (1847-1931)