In boeken over naoorlogse diplomatieke geschiedenis, over de geschiedenis van de Europese eenwording en soms ook over de naoorlogse Belgische politiek wordt Étienne Davignon regelmatig genoemd. Hij bekleedde diverse functies bij het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken, was van 1977 tot 1985 Europees Commissaris en had vervolgens bestuursfuncties in het bedrijfsleven. Zijn memoires, opgetekend door de journalist Maroun Labaki, zijn recent verschenen onder de titel Mijn drie levens.
De titel verwijst naar de drie verschillende beroepen die Davignon uitgeoefend heeft: diplomaat, Europees bestuurder en bestuurder in het bedrijfsleven. Op twee hoofdstukken na, over zijn jeugd en over zijn liefde voor voetbal, blijft zijn privéleven in de memoires buiten beeld.
Davignon erkent dat hij in zijn loopbaan soms simpelweg geluk had. Hij was net in dienst getreden bij Buitenlandse Zaken als diplomaat in opleiding en geplaatst bij de afdeling Afrika – vlak voordat Congo onafhankelijk werd van België. Zodoende moest hij, onvoorzien, zich bewijzen als crisismanager, want direct na de onafhankelijkheid brak in Congo een machtsstrijd uit en de Verenigde Naties legden de schuld bij België.
Ongebruikelijk voor een diplomaat, bekleedde Davignon daarna vooral bestuurlijke functies op ministeries in België. Zo raakte hij betrokken bij grote diplomatieke kwesties van de jaren zestig en zeventig, zoals de verplaatsing van de NAVO van Parijs naar Brussel, de oliecrisis van 1973 en uiteraard de grote Belgische diplomatieke successen: het Harmel-rapport en de daaropvolgende Harmel-doctrine en de Conferentie over Vrede en Samenwerking in Europa (1973-1975). België blijkt vaak bemiddelaar te zijn geweest als Frankrijk het niet eens was met andere landen.
Eurocommissaris
Als ambtenaar raakte Davignon’s naam verbonden aan een rapport over toekomstig buitenland beleid van de Europese Gemeenschap. Als Europees Commissaris hield hij zich bezig met industrie, interne markt en energie. Hij had de ondankbare taak de neergang van de Europese staalindustrie, eind jaren zeventig en begin jaren tachtig, af te wikkelen. Een kwestie die in eigen land bemoeilijkt werd door communautaire kwesties.
Na zijn afzwaaien bij de Europese Commissie kreeg hij een leidinggevende functie bij de Algemene Maatschappij van België. Deze hoofdstukken geven een inkijkje in het ontstaan en, bij de bankencrisis van 2008, ondergang van Fortis. Davignon was ook betrokken bij het opzetten van Brussels Airlines na het failliet van het Belgische luchtvaartbedrijf Sabena en voorzitter van de Bilderberg-conferenties. Het moet gezegd worden dat de bedrijven waarbij hij betrokken was grotendeels ook een publiek karakter hadden. In 2004 werd hij benoemd tot minister van staat.
Gastschrijver Labaki is erin geslaagd het boek luchtig en toegankelijk te schrijven. Via deze memoires neemt de lezer op laagdrempelige wijze kennis van internationale kwesties van de afgelopen vijftig jaar en van wat zich achter de deuren van bestuurskamers afspeelt.
Boek: Etienne Davignon. Mijn drie levens
Link: Interview met Davignon – VRT