Goud en geheimen van De Krim

In het kader van de gelijknamige tentoonstelling in het Allard Pierson Museum in Amsterdam, is bij WBooks het boek De Krim. Goud en geheimen van de Zwarte Zee verschenen. We maken kennis met een vrij onbekend stukje Europese geschiedenis, namelijk de smeltkroescultuur op De Krim in de Oekraïne.

Rond 1000 voor Christus werd het schiereiland De Krim het trefpunt van Eurazië. Hier ontmoetten verschillende culturen elkaar, was het schrift bekend en, aldus de inleiding, werden de begrippen ‘beschaving en barbarendom uitgevonden’.

Grafheuvels

De aandacht in het boek gaat uit naar diverse thema’s met als speerpunt de ontmoeting tussen en ontwikkeling van culturen op De Krim. Een apart hoofdstuk krijgen de relaties tussen Grieken en barbaren in het Zwarte Zeegebied tussen de zevende eeuw voor en de derde eeuw na Christus. In dit gebied bevonden zich in eerste instantie veel nomaden, terwijl vanaf de zevende eeuw voor Christus de Grieken de kusten van de Zwarte Zee koloniseerden. Tussen 520 en 507 voor Christus vielen de Scythen – Iraanse ruiterstammen op de Euraziatische steppe – het gebied binnen. De auteur van dit hoofdstuk, Askold Ivantchik, schrijft over hun onderlinge betrekkingen:

“Over het algemeen onderhielden de Scythen vriendschappelijke betrekkingen met de Griekse kolonies. Naar alle waarschijnlijkheid waren er ook dynastieke connecties tussen hun koningen en die van het Bosporusrijk. De snelle en diepgaande hellenisering van de Scythische cultuur is duidelijk te zien, vooral binnen de Scythische elite. In dit tijdperk valt het ontstaan van de Grieks-Scythische kunst, waarvan de beroemdste exponenten de prachtige geciseleerde voorwerpen zijn die in de koergans (grafheuvels) van de elite aan het licht zijn gekomen. Ze werden ongetwijfeld door Griekse ambachtslieden naar de smaak en wensen van hun opdrachtgevers vervaardigd.” (28,29)

Culturele diversiteit

Enkele andere onderwerpen die in het mooi geïllustreerde tentoonstellingsboek behandeld worden, zijn de Zijderoute gedurende de Oudheid, het Bosporusrijk als graanschuur van Athene, het stratenplan van Chersonèsos en de aanwezigheid van de Goten in het Zwarte Zeegebied.

Interessant is de constatering dat de rol van De Krim als internationaal trefpunt van oosterse en westerse culturen leidde tot een gebied waar een enorme culturele diversiteit bestond. Op De Krim vestigden zich Grieken, Indo-Iraniërs, Italianen, Turken, Joden, Armeniërs, Slaven en Mongoolse Tartaren, hetgeen natuurlijk leidde tot een zeer boeiende hybride cultuur. U leest er alles over in dit fraaie boek.

Boek: De Krim – Goud en geheimen van de Zwarte Zee