Herkomst van de kerstkrans

Rond Kerst en Oud en nieuw zie je ze vaak op de deuren van huizen hangen: kerstkransen. Een mooie versiering van kerstgroen, al dan niet met fraaie lichtjes erin en allerlei versieringen. Waar komt de kerstkrans eigenlijk vandaan?

Kerstkrans: versiering en koekje

Kerstkransen worden meestal met een lint opgehangen aan de voordeur, maar kunnen ook op de tafel gelegd worden en gebruikt worden als een soort alternatief kerststukje. Naast met dennengroen is de kerstkrans vaak versierd met verlichting, dennenappels en/of kerstballen. In elk geval zorgt een kerstkrans voor extra sfeer en is deze een mooie aanvulling op de kerstboom en op de kerststukjes.

Overigens is de kerstkrans ook bekend als lekker koekje, die de vorm heeft van een krans. Tijdens Kerst zijn kerstkransen een populaire lekkernij en ook worden de koekjes wel opgehangen in de kerstboom.

Geschiedenis en herkomst van de kerstkrans

De kerstkrans is een teken van geluk, leven en bloei. Maar ook van eeuwig leven en eeuwige liefde, omdat de cirkelvorm geen begin- en eindpunt heeft. De symboliek gaat vermoedelijk terug tot de Oudheid en vindt zijn oorsprong in de lauwerkrans die de Grieken en de Romeinen gebruikten om hun sporthelden mee te eren. De winnaar van een sportwedstrijd of de Olympische Spelen kon na het ontvangen van de lauwerkrans – of gladiolen, dan wel een palmtak – op zijn lauweren rusten. Hij had gefloreerd en eeuwige roem verworven.

Ook de Germanen gebruikten symbolen en versieringen die leken op de kerstkrans zoals wij die nu kennen. In december maakten de Germanen kransen met takken, zogenoemde zonnewielen, waarmee ze het nieuwe voorjaar begroetten.

Hulst

In de Middeleeuwen nam het christendom de symboliek van de ronde krans over en verbond de kerstkrans met het Kerstfeest. De hulstbladeren met de rode bolletjes zouden symbool staan voor Jezus (groen) en diens bloed (rood). Het was gebruikelijk dat de kerstkrans niet meer dan twaalf dagen aan de deur bevestigd mocht blijven. De krans zou – zo geloofde men – bescherming bieden tegen boze geesten en demonen. Die zouden jouw deur voorbijgaan als ze de krans zagen. Een kerstkrans betekende in die zin dus: geluk, voorspoed, bloei en afwending van het kwade.

Net als veel andere gebruiken, denk aan Sinterklaas, vond de kerstkrans in de zeventiende eeuw zijn weg naar de Nieuwe Wereld. Emigranten namen de krans mee naar de andere kant van de oceaan.

Boek: Cultuurgeschiedenis van de middeleeuwen
Lees ook: De Kerstman: van Odin tot Santa
Ook interessant: Geschiedenis van Kerst

Bronnen ▼