De afdeling Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam (UvA) is sinds deze week een bijzonder collectiestuk rijker. Bijzondere Collecties ontving een zeldzaam exemplaar van het zeventiende-eeuws kookboek van Antonius Magirus.
Het zogenaamde Koock-boeck oft Familieren Keuken-boeck werd afgelopen week aan Bijzondere Collecties geschonken door de Vrienden van de Bibliotheek van de UvA. Het boek werd in 1612 gedrukt in Leuven en later die eeuw tweemaal opnieuw uitgegeven in Antwerpen (1655 & 1663). Het geschonken boek is een exemplaar van de Antwerpse druk uit 1655 en afkomstig uit de nalatenschap van de Vlaamse volkenkundige Hervé Stalpaert (1914–1981).
Het zeventiende-eeuws kookboek van Magirus is zeldzaam. Er zijn slechts enkele exemplaren uit de zeventiende eeuw bewaard gebleven. Wie Magirus, een pseudoniem afgeleid van het Griekse woord voor kok (mágiros), precies was is niet bekend. Wel bekend is dat beroemde Nederlanders als Jacob Cats en Constantijn Huygens het boekje in bezit hadden. Met zijn kookboek wilde Magirus dames uit de gegoede burgerij lekker leren koken. De gerechten zijn vrij eenvoudig en onder meer geïnspireerd op de Italiaanse keuken van de persoonlijke kok van paus Pius V: Bartolomeo Scappi. Het werk is meer dan een kookboek.
Magirus beschreef niet alleen hoe bepaalde gerechten gemaakt moesten worden, maar voorzag de recepten ook van allerlei geestige commentaren. Het kookboek werpt daarmee ook licht op de Zuid-Nederlandse culturele, politieke en sociale situaties in het begin van de zeventiende eeuw.
Heruitgave
Het historische kookboek van Magirus is enkele jaren geleden hertaald in tekstvorm uitgegeven door het Davidsfonds. Geïnteresseerden kunnen dankzij deze uitgave thuis bijvoorbeeld zelf kweeperenmarmelade op zeventiende-eeuwse wijze bereiden. De uitgave bevat daarnaast veel achtergrondinfo over keukeninrichting, bereidingswijzen, ingrediënten en dieetgewoontes uit de tijd an Magirus.