De Koninklijke Bibliotheek (KB) heeft deze week twee zeldzame zeventiende-eeuwse geestelijke liedboekjes aan de collectie toegevoegd.
Een van de aangeschafte boekjes is De Wel-klingende Luyte. Dit liedboek uit 1647 heeft meer dan negenhonderd pagina’s en bevat zo’n driehonderd geestelijke liederen. Het werd gedrukt door Willem Symonsz Bogaert in Wormerveer. Marieke van Delft, conservator Oude Drukken KB:
“We wisten dat dit boek bestond uit een fondslijst in een ander boek van Bogaert. Maar het boek zelf was volslagen onbekend.”
Het boek verkeert volgens de KB in goede staat. .Bijna vijftig jaar na het verschijnen van De Wel-klingende Luyte schreef ene Trijntje Sijmonsdochter haar naam erin. Mogelijk heeft deze Trijntje zelf uit het liedboek gezongen. Louis Grijp, hoofd van het Documentatie- en Onderzoekscentrum van het Nederlandse lied bij het Meertens Instituut:
“Bijzonder aan dit boek is de indeling van de liederen naar functie: morgen- en avondliederen, tafelliederen, kerst-, hemelvaart- en pinksterliederen.”
Ook de keuze van de liederen uit verschillende godsdienstige richtingen is bijzonder. Dat was voor Noord-Holland volgens Grijp een uitzondering.
’t Maes-Sluysche Lust-hofje (1684)
De KB heef daarnaast het boekje ’t Maes-Sluysche Lust-hofje aan de collectie toegevoegd. Dit boekje dateert uit 1684 en is samengesteld door de verder niet bekende C.D. de Roy. Het werd gedrukt in Delft. Volgens de KB past het boekje in de traditie van lokale liedboekjes, met de naam van een stad of dorp in de titel en opgedragen aan de plaatselijke jeugd, die er dan uit kon zingen tijdens uitjes. Maassluis was een van de eerste kleine stadjes die lokale liedboekjes kreeg.
“Dit hangt ongetwijfeld samen met de sterke groei van de stad in het midden van de zeventiende eeuw. ’t Maes-Sluysche Lust-hofje is doordesemd van gereformeerde godsvrucht en bevat veel toespelingen op de visserij. Hoe belangrijk de gereformeerde zang voor Maassluise vissers was, blijkt ook uit het psalmenoproer (1775-76), waarover Maarten ’t Hart zo’n mooi boek schreef.”
De liedboeken zijn van 11 januari tot en met zaterdag 10 maart te zien in de Verdieping van Nederland, de gezamenlijke tentoonstellingsruimte van de KB en het Nationaal Archief. Hierna worden de boekjes gedigitaliseerd.
