Het Europees kampioenschap voetbal wordt eens in de vier jaar gehouden. De eerste editie vond in 1960 plaats in Frankrijk en werd toen gewonnen door de Sovjet-Unie, mede door toedoen van de sterk keepende Lev Jasjin die veel aanvallen van Joegoslavië wist af te slaan. Tijdens de eerste editie kwalificeerden zich slechts vier landen voor het eindtoernooi. De hedendaagse grootmachten West-Duitsland, Italië en Engeland ontbraken.
Tijdens het EK Voetbal wordt gespeeld om de Coupe Henri Delaunay. Deze beker is vernoemd naar de Franse voetbalpersoonlijkheid Henri Delaunay (1883-1955) die aan de basis stond van het eerste Europees kampioenschap voetbal. Hij kwam al in 1927 met het idee voor het toernooi. De eerste editie werd echter pas na zijn overlijden gespeeld.
Spanje is tot nu toe het meest succesvol. Het landen won het toernooi al vier keer, op de ranglijst gevolgd door Duitsland met drie eindoverwinningen. Frankrijk werd verder twee keer Europees Kampioen. Nederland won het toernooi één keer, in 1988. België was in 1980 verliezend finalist.
Bronzen medaille en aantal deelnemers
Sinds het EK van 2020 wordt er niet meer gespeeld om de derde en vierde plaats. Nederland speelde de ‘kleine finale’ voor die tijd verschillende keren en won vier keer de bronzen medaille (1976, 1992, 2000 en 2004). België won deze medaille in 1972.
Vandaag de dag is het een stuk lastiger om Europees kampioen te worden, dan in de beginjaren. Tijdens de eerste edities kwalificeerden zich namelijk slechts vier landen voor het eindtoernooi. In 1980 namen voor het eerst acht nationale teams deel aan het hoofdtoernooi en werd het dus al wat ingewikkelder om kampioen te worden. In 1996 werd het aantal deelnemende landen uitgebreid naar zestien. En sinds 2016 kunnen maar liefst vierentwintig landen zich kwalificeren voor het vierjaarlijkse voetbaltoernooi. In totaal worden er in het hoofdtoernooi maar liefst eenenvijftig wedstrijden gespeeld.
Topscorer
De Portugese spits Cristiano Ronaldo is de topscorer aller tijden het EK Voetbal. Tijdens vijf toernooien scoorde hij in totaal veertien doelpunten. Op deze lijst wordt de Portugees op ruime afstand gevolgd door de Franse aanvaller Michel Platini (negen doelpunten).
Lijst van Europees kampioenen en verliezend finalisten:
Jaar | Winnaar | Verliezend finalist |
---|---|---|
1960 | Sovjet-Unie | Joegoslavië |
1964 | Spanje | Sovjet-Unie |
1968 | Italië | Joegoslavië |
1972 | West-Duitsland | Sojet-Unie |
1976 | Tsjecho-Slowakije | West-Duitsland |
1980 | West-Duitsland | België |
1984 | Frankrijk | Spanje |
1988 | Nederland | Sovjet-Unie |
1992 | Denemarken | Duitsland |
1996 | Duitsland | Tsjechië |
2000 | Frankrijk | Italië |
2004 | Griekenland | Portugal |
2008 | Spanje | Duitsland |
2012 | Spanje | Italië |
2016 | Portugal | Frankrijk |
2020 / 21 | Italië | Engeland |
2024 | Spanje | Engeland |
Initiatief
Het initiatief voor het eerste WK Voetbal werd genomen door de Fransman Jules Rimet (1873-1956). Naar deze voormalige FIFA-president werd ook de eerste trofee vernoemd, de Coupe Jules Rimet.
Grootste overwinningen
Nederland speelde op het EK Voetbal in de loop der tijd een flink aantal memorabele wedstrijden. De grootste zege boekte het in 2000, het jaar dat Nederland het toernooi samen met België organiseerde. In de kwartfinale, gespeeld in de Kuip in Rotterdam, versloeg het Nederlands elftal toen Joegoslavië met maar liefst 6-1, mede dankzij een hattrick van Patrick Kluivert. Dit is nog altijd de grootste overwinning ooit op een EK Voetbal.
Er waren echter wel vaker landen die met vijf doelpunten verschil wonnen. Zo droogde Frankrijk buurland België in de zomer van 1984 bijvoorbeeld met 5-0 af en tijdens deze editie van het voetbaltoernooi won ook Denemarken met deze cijfers van Joegoslavië.