Het Mauritshuis in Den Haag heeft een primeur. Het is het eerste gigapixel-museum ter wereld. Het zeventiende-eeuwse stadspaleis is hierdoor voortaan niet alleen fysiek, maar ook levensecht in een nieuwe virtuele omgeving te bezoeken.
Het Mauritshuis is in zijn geheel in gigapixel-formaat gedigitaliseerd. Hiervoor zijn van alle museumzalen en schilderijen foto’s gemaakt van ongeveer 1.000 megapixels, meer dan honderd keer de grootte van de afbeeldingen die met een smartphone gemaakt kunnen worden. De beelden zijn geschoten door het Spaanse bedrijf Madpixel, dat onder meer gebruik maakte van een robotcamera. Digitaal kunnen bezoekers nu zelf door het museum wandelen en beslissen welke kunstwerken ze van dichtbij willen bekijken. Maar inzoomen op bijvoorbeeld plafondschilderingen of schilderijlijsten kan desgewenst ook.
Infrarood
Van sommige schilderijen zijn ook infrarood-beelden gemaakt, die de oorspronkelijke schetsen van de kunstenaars laten zien die zich onder de verflaag bevinden. Een voorbeeld van zo’n schilderij is het vijftiende-eeuwse topstuk De bewening van Christus van Rogier van der Weyden. Op de voorgrond van dit doek is de schedel van Adam afgebeeld, als verwijzing naar het feit dat Christus met zijn dood de erfzonde van Adam en Eva heeft afgelost. Onderzoek met infrarood bracht echter een ondertekening aan het licht. Hieruit blijkt dat de schilder op de plek van de schedel eerst een zalfpot van Maria Magdalena afbeeldde. Ook werden enkele wijzigingen in de compositie aangebracht.
Museumdirecteur Martine Gosselink is blij met de nieuwe toepassing en trots op het feit dat het Mauritshuis het eerste museum ter wereld is dat met de nieuwe technieken bezocht kan worden.
“Je hebt echt het gevoel dat je in je eentje door het zeventiende-eeuwse stadspaleis wandelt.”
Wetenschap
Voor de virtuele rondleiding – zowel via de museumwebsite als de mobiele Second Canvas Mauritshuis app te bekijken – maakte Gosselink een korte inleidende tour. Bang dat mensen straks niet meer de noodzaak voelen om fysiek naar het haar museum te komen is ze niet.
“Uiteindelijk gaat er niets boven zélf oog in oog staan met het echte kunstwerk.”
Maar de nieuwe techniek is wat het museum betreft wel degelijk van grote toegevoegde waarde en niet alleen maar een leuk digitaal dingetje, vooral interessant voor de coronatijd. Sandra Verdel, hoofd van de afdeling online, legt bijvoorbeeld uit dat de topstukken dankzij de gigapixel-foto’s nu extra goed bekeken kunnen worden en dat de kijker in staat wordt gesteld nieuwe details te ontdekken die tijdens een ‘normaal bezoek’ moeilijk op te merken zijn. Het Mauritshuis denkt hierdoor dat het gigapixel-museum ook interessant kan zijn voor wetenschappers. Daarnaast is het een uitkomst dat mensen die vanwege lichamelijk beperkingen niet in staat zijn het museum fysiek te bezoeken, nu toch virtueel door de beroemde museumzalen kunnen dwalen.
